1 il ərzində qalaktikada nə qədər ulduz yaranır?
07.05.2017
Farid Pardashunas
Böyük qalaktikalar sözün əsl mənasında sürətlə böyüyə bilirlər.
Bu cür qalaktikalarda isə
inanılmaz sayda ulduzlar yarana bilir. COSMOS 11494 qalaktikası Yer kürəsindən 10.7 milyard işıq ili uzaqlığında yerləşir. Yəni biz o qalaktikanı, 3.1 milyard il yaşı olduğu bir vəziyyətdə görürük. COSMOS 11494, alimlərin, tərkibində dəmir və maqneziumun miqdarını ölçdükləri ən uzaq qalaktikalardan biridir. Bu
elementlər bir arada həmin qalaktikada ulduzların hansı sürətlə yaranmasını
göstərir. Maqnezium, yüksək kütləli ulduzların partladıqları zaman kosmosa
yayıldıqları halda, insanların qanında olan dəmir isə cırtdan planetlərin,
yaxınlıqlarında olan ulduzlardan aldıqları materiallar nəticəsində partlayan
zaman əldə olunmuşdur. Bu proses isə olduqca ləng gedir.
Maqneziumun miqdarının çox olması
onu göstərir ki, qalaktika, ulduzların yaranma prosesindən daha tez keçmişdir.
COSMOS 11494-də isə indiyənə kimi qeydə alınmış qalaktikalar siyahısından daha
çox maqnezium miqdarına sahibdir. Bu isə o deməkdir ki, orda ulduzlar inanılmaz
sürətlə yaranıblar. Bu sürətli proses 100-500 milyon il ərzində davam edib.
Lakin sonradan bilinməyən səbəblərə görə bu proses dayanıb. Qalaktikanın
ulduzlar üzrə kütləsi, bizim Süd Yolu qalaktikasının kütləsindən 5 dəfə
böyükdür. Əgər bu göstəricini ulduzların yaranma dövrünə bölsək onda Yer kürəsindəki
1 il müddəti üzrə həmin qalaktikada 600-3000 ulduz yaranmışdır. Əgər biz
hansısa möcüzəvi yolla COSMOS 11494 qalaktikasını indiki vəziyyətində görə bilsəydik
onda o bizə Virgo ulduz sistemindəki M87 qalaktikası kimi ellips formalı
qalaktika kimi görünəcəkdi.
Linki kopyala
Həftənin xəbərləri
Whatsapp yaxın zamanda 2 yeni funksiyanı əldə edəcək
Qutusu açılmamış birinci nəsil iPhone modeli 15 Pro Max-dan təxminən 80 qat baha qiymətə satılıb!