Yuxu və onun mərhələlərinin elmdə izahı (davamı)
Digər
07.05.2017
Farid Pardashunas
Əvvəlki yazımızda yuxu haqqında qısa məlumat verdik. İndi isə biraz daha geniş analiz edək
Qeyd etdiyimiz kimi yuxu 2 hissədən - NEM və NREM'dən ibarətdir. Yavaş yuxu olaraq bilinən NREM mərhələsində sinir aktivliyi gedərək azalır, metabolik sürət və bədən temperatoru ən aşağı səviyələrə enir. Bu vaxt görülən yuxuların 10%-ı xatırlanır. İndi isə bu mərhələləri alt qruplara və ya bölümlərə ayıraq.
A) NREM mərhələsi (%75)
Bölüm - 1
1. Oyaq olmaqla yuxu arasındakı dönəm.
2. ''Yüngül" yuxu.
Bölüm - 2
1. Yuxunun başlanğıcı.
2. Ətraf ilə (Ayıq olarkən ətrafla münasibətimiz) əlaqə kəsilir.
3. Nəfəs almaq və ürək döyüntüləri sabitləşir.
4. Bədən temperatoru aşağı düşür
Bölüm 3 ve 4
1. Ən dərin yuxudur.
2. Qan dövranı zəifləyir.
3. Nəfəs alıb verilməsi yavaşlayır.
4. Əzələlər boşalır.
5. Əzələlərə göndərilən qanın miqdarı artır.
6. Toxuma(həmçinin hüceyrə) böyüməsi və bərpası sürətlənər.
7. Enerji yenilənır.
8. İnkişaf hormonu artır.
B) REM mərhələsi (%25)
Bu mərhələdə görülən yuxuların 80%-ı xatırlanır.Amma maraqlı bir fakt var ki, əsasən bu mərhələdə oyanmadığımız üçün bu yuxular çox vaxt xatırlanmaz. REM yuxusunu yaxşı almayan insanlarda şübhəçilik,duygu və vəziyyət pozuqluqları, performans düşüklüklüyü,yaddaş zəifliyi müşahidə olunur. REM mərhələsini belə sıralamaq olar.
1. Beynə enerji verilməsini təmin edir.
2. Gündüz performansı artırır.
3. Beynin fərqli bölgələri aktiv edilir və yuxular görülür.
4. Gözlər irəli geri istiqamətində hərəkət edər.
5. Vücudumuz yavaşlayar və hərəkət etməz
6. Ghrelin ve leptin hormonları sayəsində sevinclik və toxluq kimi durumlar təmin oluna bilər.
7. Qaranlıqda melatonin hormonu artar.
Gənc bir yetişkin insanın yuxusu
1. 5%-ni NREM 1
2. 50-60%-ni NREM 2
3. 15-20%NREM 3 və 4
4. 20-25%-ni REM
mərhələlərində keçir.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Həftənin xəbərləri
