MTİ alimləri, ani uğur qazana biləcək startapları müəyyən edən alqoritm yaradıblar
Tech-Biznes
Startup və Biznes
e-ticaret
30.06.2017
Emil Nəcəfov
Massaçusets Texnologiya İnstitutunun tədqiqatçıları, investorlara böyük gəlir gətirə biləcək startapları müəyyən edən riyazi model hazırlayıblar.
Bəzi hallarda sözügedən riyazi model, ən uğurlu vençur
fondlarının üsullarından daha effektiv olub. İlk öncə alimlər, 3 mənbədən
startaplar haqqında məlumatlar toplayıblar. Deməli, Crunchbase və Pitchbook
bazalarından 1981-2016-cı illər aralığında qurulmuş 83.000 şirkətin investisiya
və IPO məlumatları yığılıb. LinkedIn sosial şəbəkəsindən əldə olunmuş məlumatlar
sayəsində isə əvvəlki iki mənbədən yığılmış məlumatlarla, həmin şirkət
qurucuları, əməkdaşlarının təcrübələri və təhsilləri müqayisə edilib. Daha
sonra tədqiqatçılar süni zəka vasitəsilə riyazi model hazırlayıblar və onu
konkret illər üzrə yoxlayıblar. Test mərhələsinə müəyyən ildə təsis edilmiş
şirkətlər daxil olub. Alqoritmin təlimi üçün isə müəyyən ildən əvvəlki müddətdə
təsis edilmiş (səbəb isə alqoritmin, gələcəyi görə bilməməsi və ilkin investor
üçün nəzərdə tutulmuş məlumatlara sahib olmasıdır) şirkətlərin məlumatları
daxil edilib. Startapın məlumatlarına əsaslanaraq və keçmişdə digər şirkətlərin
uğurları ilə müqayisə edərək alqoritm, hər bir şirkət üzrə investor üçün çıxış
(startapdakı payının satılması) ehtimalını hesablayıb. Alimlər isə öz növbəsində
alqoritmin fikrincə ani yüksəliş ehtimalına sahib şirkətlərin portfoliosunu
yığıblar.
Alimlərin, alqoritm vasitəsilə yığdıqları 2011-ci il (sol cədvəl)
və 2012-ci il (sağ cədvəl) şirkətlər portfoliosu. Qalın hərflərlə o şirkətlər
qeyd olunub hansılar ki, öz investorlarına paylarının satılmasına imkan verə
bilərdilər. Sağ cədvəldə startapa, ona xarakter olan, A, B, C və hətta IPO-ya
çıxış və ya bütün şirkətin satılmasına kimi gətirib çıxaran ən yüksək
investisiya raundu qeyd olunub.
Nəticədə əldə olunmuş riyazi model sayəsində hətta aparıcı
vençur fondlarının effektiv üsullarını geridə qoyan portfolionu yığmaq mümkün
olub. 5 və 10 şirkətdən ibarət olan portfolio halında onlardan 60%-i öz
investorlarına çıxış imkanı verib. Bunu həmçinin startap portfoliosuna daxil
edilmiş real gələcək haqqında olan məlumatlar da sübut edir.
Digərlərindən fərqli olaraq müəyyən startapın uğuruna təsir
edən faktorlar:
Bundan əlavə olaraq alqoritm, uğurlu startapların hansı
xüsusiyyətlərə sahib olduqlarını da müəyyən edib. Məlum olub ki, yüksək uğur
qazanan layihələr o parametrə sahib olublar hansı ki, vençur fondları tərəfindən
yüksək qiymətləndirilir. Söhbət, təsisçi və əməkdaşların uğurlu təcrübələrindən
gedir. Startap bir çox hallarda ona görə uğur qazanırdı ki, onda, daha əvvəllər
uğurlu layihədə (satılmış və ya IPO-ya çıxmış) çalışmış insanlar olsun. Bundan əlavə
olaraq layihənin uğurluğuna investor və konsultantların öz təcrübələri də təsir
edib. “Görünür biz, vençur fondlarının bilmədikləri hansısa gizli resepti
tapmışıq. Lakin bizim müşahidələrimiz onu göstərdi ki, investorların
axtardıqları özəlliklər bizim tədqiqatımızda uğurun aparıcı özəllikləri olub” –
deyə sözügedən tədqiqatın müəlliflərindən biri olan Tauhid Zaman bildirib.
Zaman-ın sözlərinə əsasən alqoritmlə müqayisədə investorların aşağı səviyyədə
effektivliyi onunla izah olunur ki, insanlar, layihəni qiymətləndirən zaman
intuisiyalarına və layihənin xarakteristik kəmiyyət təhlilinə güvənirlər.
Alqoritm isə həmin vaxtda ikinci göstəriciyə diqqət ayırır.
Linki kopyala
Həftənin xəbərləri
Whatsapp yaxın zamanda 2 yeni funksiyanı əldə edəcək
Qutusu açılmamış birinci nəsil iPhone modeli 15 Pro Max-dan təxminən 80 qat baha qiymətə satılıb!