Alimlər neyron şəbəkələri əsasında ümumi süni zəkanın (AGI) yaradılmasına inanmırlar

Süni İntellekt

06.03.2025

Emil

Əksər süni zəka tədqiqatçıları mövcud texnoloji yanaşmanın ümumi süni zəkanın (AGI) yaradılmasına gətirib çıxaracağına inanmır. Aparılmış sorğuya əsasən ekspertlərin 84%-i hesab edir ki, təkcə neyron şəbəkələri bunun üçün kifayət deyil, 60%-dən çoxu isə AGI-nin müxtəlif metodların, o cümlədən simvolik süni zəkanın birləşdirilməsini tələb edəcəyini düşünür. Bununla yanaşı, yalnız 23% mütəxəssis AGI-nin inkişafını əsas prioritet hesab edir, 1/3 hissəsi isə belə araşdırmaların etibarlı nəzarət mexanizmləri yaranana qədər dayandırılmasını dəstəkləyir. Ekspertlər həmçinin süni zəkanın agentləşdirilməsi riskləri barədə xəbərdarlıq edirlər.

Bu proses xərclərin artmasına və təhlükəsizlik təhdidlərinə səbəb ola bilər. Generativ süni zəka sistemləri neyron şəbəkələri əsasında işləyir - beynin fəaliyyət prinsiplərini təqlid edən və böyük həcmli məlumatlar üzərində öyrədilən kompüter modelləri. Son 10 ildə tərtibatçılar model ölçülərini artırmaqla, yəni öyrədici məlumatların həcmini və modelin parametrlərinin sayını yüksəltməklə bu sistemlərin performansını əhəmiyyətli dərəcədə artırıblar. Süni Zəkanın İnkişafı Assosiasiyası (AAAI) 475 üzv arasında sorğu keçirib, onların 67%-i alimlərdir. Sorğu nəticələrinə görə, ekspertlərin 84%-i yalnız neyron şəbəkələrinin ümumi süni zəkanın yaradılması üçün yetərli olmadığını düşünür.

AGI insan kimi düşünə bilən sistem kimi müəyyən edilir, yəni bütün idrak vəzifələrində insanın bacarığına bərabər və ya onu üstələyə bilən sistem. Lakin AGI-nin əldə edildiyini müəyyənləşdirəcək dəqiq kriteriyalar hələ mövcud deyil. AAAI hesabatında bildirilib ki, neyron şəbəkələrindən əlavə süni zəka sahəsində tədqiq edilməli olan bir çox digər istiqamətlər mövcuddur və bu metodların daha fəal dəstəklənməsi tövsiyə edilir. Bu yanaşmalar arasında simvolik süni zəka xüsusilə vurğulanır - bu metod böyük həcmli məlumatların təhlili əvəzinə məntiqi qaydalardan istifadə edir.

Sorğuda iştirak edən mütəxəssislərin 60%-dən çoxu, insan səviyyəsində düşünmə qabiliyyətinin yalnız neyron şəbəkələri ilə simvolik süni zəkanın birləşdirilməsi nəticəsində əldə edilə biləcəyinə inanır. Analitiklər bildiriblər ki, neyron şəbəkələri qalacaq, lakin irəliləyiş üçün onlar digər yanaşmalarla birləşdirilməlidir. Sorğu nəticələri AGI-nin nəzarətsiz inkişafı ilə bağlı narahatlıqların artdığını göstərib. Sorğu iştirakçılarının 75%-dən çoxu hesab edir ki, süni zəkanın risk və fayda baxımından qəbul edilə bilən balansla yaradılması AGI uğrunda yarışdan daha vacibdir. Yalnız 23% mütəxəssis AGI-nin inkişafını əsas prioritet hesab edir.

Sorğu iştirakçılarının təxminən 30%-i ümumi süni zəka sahəsindəki tədqiqatların tam nəzarət mexanizmləri hazırlanana qədər dayandırılmasını dəstəkləyir. Bu, AGI-nin təhlükəsizliyini və insanlıq üçün faydasını təmin etmək məqsədi daşıyır. Buna baxmayaraq, əksər ekspertlər araşdırmaların dayandırılmasına qarşı çıxır və bu ssenarinin real olmadığını düşünürlər. Hazırda əksər süni zəka şirkətləri "agentlər" adlanan sistemlər hazırlayırlar. Bu sistemlər bilet bron etmək, kod yazmaq və onu tətbiq etmək kimi mürəkkəb və açıq tipli tapşırıqları yerinə yetirməyə qadirdir. Lakin mütəxəssislər arasında fikir ayrılığı var. Süni zəka modellərinin agentləşdirilməsi prosesi onların mürəkkəbləşdirilməsinə, hesablama gücünün və enerji istehlakının artmasına dəyərmi?

Bundan əlavə, agentlər yeni təhlükəsizlik riskləri də yaradırlar. Bu məsələ ilə bağlı AAAI hesabatının həmmüəllifi və Kornell Universitetinin kompüter elmləri üzrə mütəxəssisi Bart Selman-ın təcrübəsi maraqlı nümunədir. O, süni zəka agentindən riyaziyyat və proqramlaşdırmada kömək almaq üçün istifadə edir, lakin həmişə süni zəkanın fəaliyyətini tam anlamadığını etiraf edir. "Risk var ki, agent mənim Amazon Cloud hesabıma daxil olub icazəm olmadan təcrübələr aparmağa başlasın və nəticədə mənim pulumu xərcləsin" - deyə Selman bildirib. Bu sahədə bir çox qeyri-müəyyənliklər qalır. Məsələn, "məntiqi düşünmə" anlayışının dəqiq tərifi yoxdur. "Avtonom süni zəka alimləri nə zaman Nobel mükafatına layiq bir kəşf edəcək?" sualına verilən ən populyar cavab isə belə olub: "Bilmirəm".

Mənbə: Nature

Paylaş

artificial general intelligence

suni zeka

artificial intelligence

suni intellekt

Bənzər xəbərlər