4K keyfiyyətində 5000 ədəd filmi saniyə ərzində göndərmək mümkün olub

     5000 ədəd 4K keyfiyyətində filmi cəmi bir saniyəyə yükləmək - bu, fantastika kimi səslənsə də, yapon alimlər qrupu təxminən bu nəticəyə nail olmağı bacarıb. Bunun üçün onlar bu gün geniş istifadə olunan optik kabellərlə eyni qalınlıqda olan xüsusi hazırlanmış optik lifdən istifadə ediblər. Yapon alimləri dünya rekordu qırıblar. Onlar xüsusi hazırlanmış 19 nüvəli optik lif vasitəsilə 1.02 petabit (1.02 x 10⁶ Gbit və ya 127.5 TB) məlumatı saniyədə 1808 km məsafəyə ötürə biliblər. Layihənin müəllifləri bildiriblər ki, onların yaratdıqları texnologiya müasir şəbəkələri gələcəyə - süni zəkanın yaratdığı trafik artımına, 6G əlaqəsinə, əşyaların internetinə (IoT) və digər həllərə hazırlamağa kömək edəcək.

     Mühəndislər uzun illərdir optik lif vasitəsilə ötürülə bilən məlumatın həcmini artırmağa çalışırlar. Daha əvvəl saniyədə petabit ötürmə sürətinə nail olsalar da, bu yalnız qısa məsafələrdə - 1000 km-dən az məsafədə mümkün idi. Daha uzun məsafələrə ötürmə isə çətinlik yaradırdı, çünki məsafə artdıqca siqnal zəifləyir və çox nüvəli kabellərdə onu təhrif etmədən gücləndirmək mürəkkəbdir. Yeni texnologiyanın yaradıcıları bu problemi xüsusi tipli 19 nüvəli optik lif hazırlamaqla həll ediblər. Bu, birzolaqlı yolu 19 zolaqlı magistralla əvəz etmək kimidir. Özü də cəmi 0.125 mm qalınlığında lifdə. Məhz bu qalınlıq mövcud infrastrukturda istifadə olunur.

     Məlumat hər bir nüvə üzrə müstəqil şəkildə ötürülür və nəticədə kabel üzrə nəhəng məlumat axını formalaşır. Bunun üçün eyni anda həm C, həm də L diapazonlarında bütün nüvələr üzrə gücləndirmə həyata keçirə bilən intellektual gücləndirmə sistemi tələb olunurdu. Sistemdə bütün 19 nüvə ilə işləyə bilən, siqnalları qarışdırmayan gücləndirici kombinasiyasından istifadə olunub. Alimlər hər biri bir lif nüvəsi üzərində işləyən 19 dövretmə konturu qurublar və siqnalları 21 dəfə bu konturlardan keçirərək ümumi 1808 km məsafəni imitasiya ediblər. Nəticədə siqnalları 19 kanallı qəbuledici qəbul edib və MIMO adlı rəqəmsal prosessor onları təmizləyərək maneələri aradan qaldırıb və ötürmə sürətini hesablayıb.

     Nəticədə 1808 km məsafədə 1.02 Pbit/s ötürmə qabiliyyəti əldə olunub. Bu, standart ölçülü liflərdən istifadə olunan optik rabitə üçün dünya rekordudur. Həmçinin lifli sistemin məhsuldarlığını xarakterizə edən rekord səviyyəli spesifik göstərici də qeydə alınıb - 1 km üçün 1.86 Ebit/s. Daha əvvəl alimlər əvvəlki nəsil 19 nüvəli optik kabel üzərində saniyədə 1.7 Pbit sürətinə nail olmuşdular, lakin bu yalnız 63.5 km kimi nisbətən qısa məsafədə mümkün olmuşdu. “Cəmiyyətdə 5G-dən sonra yeni rabitə xidmətləri səbəbindən məlumat trafikinin partlayış səviyyəsində artacağı gözlənilir və bu da qabaqcıl informasiya-kommunikasiya infrastrukturunun həyata keçirilməsini tələb edir” - deyə layihə müəllifləri qeyd ediblər.