Bill Gates-in 1999-cu ildə verdiyi proqnozlardan sonra reallaşan 15 texnologiya trendi

1999-cu ildə Bill Gates, “Business @ the Speed of Thought” adlı kitab yazmışdı. Həmin kitabda o, o vaxt üçün fantastik və inanılmaz görünün 15 texnoloji gələcək haqqında proqnoz vermişdi. Həmin proqnozları sizlərə təqdim edirik.

Proqnoz: “Mağazalardakı qiymətlərin müqayisəsi üçün avtomatik servislər yaranacaq. Həmin servislər insanlara müxtəlif saytlardan olan qiymətləri görməyə və istənilən sahədə olan ən ucuz qiymət göstəricisinə sahib məhsulu tapmaqda yardımçı olacaqlar”.

Reallıq: Lazımi məhsulu Google və ya Amazon-da axtarıb eyni məhsula müxtəlif qiymət göstəricisi tapmaq olar. NextTag və PriceGrabber kimi servislər məhz məhsulların qiymətlərini müqayisə etmək üçün yaradılıblar.

Proqnoz: “İnsanlar özləri ilə kiçik cihazlar daşıyacaqlar. Həmin cihazlar vasitəsilə onlar istədikləri yerdən digər insanlarla əlaqə saxlaya və kompüterdən istifadə edə biləcəklər. Onlar xəbərləri izləyə, təyyarə reyslərinə baxa və bron edə, maliyyə bazarları haqqında məlumatlar əldə edə biləcəklər. Bir söznən həmin cihazlar vasitəsilə onlar istədiklərini edə biləcəklər”.

Reallıq: Bəli, Bill Gates, smartfonların olacağını öncədən görmüşdü.

Proqnoz: “İnsanlar, online şəkildə ödənişləri ödəcəyək, maliyyə problemlərini həll edəcək və həkimləri ilə ünsiyyət yarada biləcəklər”.

Reallıq: İT hələki səhiyyə sahəsində inqilab yaratmayıb. Lakin “Uber”, nəqliyyat sahəsində inqilab yarada bildi. Buna baxmayaraq artıq indi ZocDoc və DocDoc kimi servislər var. Həmin servislər vasitəsilə lazımi həkimi tapmaq, onun haqqında rəylərə baxmaq və onun qəbulunə yazılmaq olar. One Medical və Forward kimi startaplar isə böyük məlumatların məhz tibb sahəsində çalışmasına nail olmaq istəyirlər. Onlar insan səhhətinin uzaqdan izlənməsi üçün aylıq abunə haqqları təklif edirlər. PayPal kimi servislər vasitəsilə isə çox rahatlıqla online ödənişləri reallaşdırmaq mümkündür.

Proqnoz: “Ağıllı personal assistentlər ortaya çıxacaq. Onlar sizin bütün cihazlarınızı birləşdirib sinxronlaşdıracaq. Beləliklə həmin assistentlər, birləşdirilmiş və sinxronlaşdırılmış cihazlar arasında məlumatların mübadiləsini mümkün edəcək. Cihaz sizin poçt ünvanınızı və bildirişlərinizi yoxlayaraq sizə lazım olan məlumatı təqdim edəcək. Mağazaya gedən zaman həmin cihaza hansı yeməyi bişirmək istədiyinizi deyə biləcəksiniz. Cihaz isə öz növbəsində alınmalı olan ərzaqların siyahısını təqdim edəcək”.

Reallıq: Smartfonda çalışan Google Now adlı ağıllıı assistant görünür məhz bu yolla gedir. Bununla yanaşı Nest kimi cihazlar isə sizin gündəlik işləriniz haqqında məlumatlar yığır və evdəki temperaturu tənzimləyir. Bundan əlavə olaraq həmçinin səs ilə idarə olunan assistantlar da işıq üzü görüb. Onlara misal olaraq Amazon Alexa, Google Assistant və Siri-ni gətirmək olar.

Proqnoz: “Sizin evinizin videoizlənməsinin online şəkildə sizə ötürülməsi norma halına gələcək. Sizin, evdə olmadığınız zaman sizə kimlərin gəldikləri barədə sizlərə məlumat veriləcək”.

Reallıq: 2014-cü ildə “Google” şirkəti, evin izlənməsi üçün kamera istehsalı ilə məşğul olan Dropcam-ı 555 milyon dollara almışdı. “Ring” adlı şirkət isə evlər üçün kameralı ağıllı zəng hazırlayır. Beləliklə həmin zəng, sizin evinizə gəlmiş insanları online şəkildə sizə göstərir.

Proqnoz: “Sizin dostlarınız və ailə üzvləriniz üçün özəl veb səhifələr norma halına gələcək. Onlar sizlərə ünsiyyət qurmağa və işlərinizi planlaşdırmağa yardımçı olacaqlar”.

Reallıq: Beləliklə Bill Gates vaxtı ikən Facebook, Instagram, Snapchat, Telegram, WhatsApp və Messengerin olacağını öncədən görmüşdü.

Proqnoz: “Proqram sizin, səyahət bron etdiyinizi biləcək və bu məlumatlar əsasında sizlərə müxtəlif əyləncələr təqdim edəcək. Proqram sizlərə müxtəlif əyləncələrin ən kiçik qiymətlərini, endirimlərini və s. təklif edəcək”.

Reallıq: Expedia və Kayak kimi saytlar əvvəlki alış-verişlərinizin əsasında sizlərə müxtəlif təkliflər edirlər. Facebook reklamları isə istifadəçinin marağı və yerləşdiyi yerdən asılı olaraq onun diqqətini cəlb edəcək reklamları istifadəçiyə təqdim edir. Airbnb servisi isə insanlara müxtəlif turların təşkili xidmətlərini təklif edir.

Proqnoz: “Bu cür saytlar real zaman ərzində televizorda verilən idman oyunlarını müzakirə etmək və hansısa idman komandasına pul yatırmaq imkanını verəcək”.

Reallıq: Demək olar ki, bütün sosial medialar bu funksiyaya sahibdirlər. Bu baxımdan Twitter çox inkişaf etdi. Bəzən o özü də idman oyunlarının canlı yayımları ilə məşğul olur. ESPN kimi saytlar da bu cür oyunları müzakirə etməyə imkan verir.

Proqnoz: “Ağıllı reklam bir çox cihazlar üçün normal bir şey olacaq. Onlar sizlərin istehlak tələblərinizi biləcək və maraqlandığınız mövzu ilə əlaqədar reklamları sizlərə təqdim edəcəklər”.

Reallıq: “Google” və “Facebook” kimi şirkətlər bu sahəni çox yaxşı mənimsədilər. İstənilən reklam isə televiziya dövründən qalan köhnə təcrübə kimi qəbul olunur.

Proqnoz: “Televiziya yayımı, internet ilə birləşərək bu və ya digər mövzu ilə sıx əlaqəli olan veb saytlara linklər təklif edəcək”.

Reallıq: Demək olar ki, hər bir reklam müəyyən sayta link ilə birlikdə təqdim olunur. Məsələn, Twitter-də hansısa səhifəyə abunə olmaq. Veb sayta linksiz təqdim olunan televiziya reklamı da keçmişdə qalmış bir xüsusiyyətdir.

Proqnoz: “Müxtəlif ölkələrin və şəhərlərin vətəndaşları, siyasət, təhlükəsizlik və s. kimi mövzuları internetdə müzakirə edə biləcəklər”.

Reallıq: Bir çox xəbər saytları istifadəçilərə rəylərdə bu və ya digər mövzuda müzakirə aparmağa imkan verir. Digər insanlar isə bunun üçün ayrıca forumlar yaradırlar. Lakin bu baxımdan ən böyük innovasiyanı məhz Facebook və Twitter gətirdi.

Proqnoz: “Online cəmiyyətlər müxtəlif maraqlar əsasında yaranacaqlar”.

Reallıq: Çox sayda xəbər saytları və online cəmiyyətlər bir mövzu ətrafında cəmlənirlər. Buna misal olaraq Reddit-i gətirmək olar. Belə ki, Reddit, müxtəlif mövzular üzrə bir neçə bölmələrə ayrılıb.

Proqnoz: “Hansısa layihə üçün komanda yığan layihə menecerləri bunu online rejimdə edə biləcəklər”.

Reallıq: Bir çox proqramlar, kollektiv şəkildə layihələr hazırlamağa imkan verir. Buna misal olaraq GitHub-ı gətirmək olar.

Proqnoz: “İnsanlar özlərinin maraq və bacarıqlarının əks olunacağı istifadəçiləri yaradaraq online rejimdə iş axtara biləcəklər”.

Reallıq: LinkedIn-ə bənzər saytlar, CV hazırlayaraq maraqlar əsasında iş tapmağa imkan verir. İşverənlər isə özlərinə lazım bacarıqlar əsasında işçilər axtara bilirlər.

Proqnoz: “Şirkətlər də istədikləri sahələrdə mütəxəssislər axtara biləcəklər. Bu cür imkandan həm böyük şirkətlər istifadə edəcəklər hansılar ki, adətən görmədikləri işləri başqalarına həvalə edirlər, həmdə yeni fəaliyyətə başlayaraq müştəri axtaran kiçik firmalar yararlana biləcəklər”.

Reallıq: Biznes üçün nəzərdə tutulmuş servislər artıq, sosial təmələ sahib işlərə önəm verirlər. Məsələn onlar digər böyük şirkətlərlə əlaqə yaratmaq imkanını verərək daha perspektivli layihələrin yaranması üçün dialoqlara start verirlər. Upwork kimi tətbiqlər isə böyük biznes üçün müxtəlif freelancer işçilərin axtarışına yardımçı olur.