Elon Musk Beynəlxalq Kosmik Stansiyanı tez zamanda okeanda batırmağı təklif edib

     Elon Musk Roskosmos-un Beynəlxalq Kosmik Stansiyanı (BKS) hermetikliyin itirilməsindən qorumaq üçün stansiyanın çatlayan gövdəsini mütəmadi olaraq hermetik vasitə ilə işləməsinə inanmaqdan imtina edir. Yaxın günlərdə kosmonavtlar yenidən Zvezda modulunun içərisindən keçərək hava təzyiqində yaranmış anomaliyaya cavab olaraq çat doldurucu maddə ilə gövdəni bərpa ediblər. Onlar sızmanı aradan qaldırıblar, lakin SpaceX-in rəhbəri Musk fəlakət baş vermədən əvvəl BKS-in orbitdən çıxarılmasını təklif edir. “SpaceX astronavtların və yüklərin BKS-ə çatdırılmasından milyardlarla dollar qazanmasına baxmayaraq, mən yenə də rəsmi olaraq tövsiyə edirəm ki, stansiya 2 il ərzində orbitdən çıxarılsın” - deyə Musk özünün X sosial şəbəkəsində yazıb.

     Hazırda Rusiya, ABŞ, Yaponiya, Kanada və Avropa Birliyinin birgə idarə etdiyi Beynəlxalq Kosmik Stansiyanın yaşı təxminən dörddə bir əsrə çatır. Stansiyanın bölmələrinin daşıyıcı gövdəsi alüminiumdan hazırlanıb. Uzunmüddətli qızma və soyuma prosesləri nəticəsində metal daha kövrək hala gəlib və bu da mikroskopik çatların yaranmasına səbəb olub. Stansiyanın və ya onun modullarının dərhal dağılması ehtimalı azdır, lakin zamanla elə bir çat əmələ gələ bilər ki, bu, ekipajın həyatı üçün ciddi təhlükə yarada bilər. Bir neçə gün əvvəl Rusiya xidmət modulu Zvezda-da hava təzyiqi ilə bağlı baş vermiş anomaliya səbəbilə NASA Axiom Space şirkətinə məxsus Ax-4 missiyasının özəl ekipajının BKS-ə göndərilməsini təxirə saldı.

     Yeni buraxılış tarixi hələ ki, Roskosmos vəziyyəti tam aydınlaşdırana qədər müəyyən edilməyib. Müxtəlif məlumatlara görə, Rusiya 2028-ci ildən sonra BKS-dən istifadəyə son qoya bilər. NASA isə stansiyadan ən azı 2030-cu ilə qədər, hətta ondan da uzun müddət istifadə etməyi planlaşdırır - əgər bu vaxta qədər ABŞ-ın özəl alternativi yaranmasa. ABŞ çalışacaq ki, orbitdə yalnız Çin qalmasın. Bununla belə, BKS-in orbitdən çıxarılması planı artıq təsdiqlənib. Bu missiya SpaceX şirkətinə həvalə olunub. Şirkət bunun üçün daha böyük yanacaq ehtiyatına malik yük gəmisi Dragon-un genişləndirilmiş versiyasını hazırlayacaq. Orbitin korreksiyası aparılmadığı təqdirdə, BKS özü tədricən Yerə yaxınlaşacaq və atmosferin yuxarı qatlarında sürtünmə nəticəsində yavaşlayacaq. Son mərhələdə isə SpaceX-in gəmisi stansiyaya impuls verərək onu əvvəlcədən müəyyən edilmiş okean bölgəsində batıracaq.