Nyuton uçmağın texniki cəhətdən mümkün olduğunu demişdi. “Doğru şəkildə istiqamətləndirilən və tənzimlənən partlayış qurğunu çox böyük bir sürətlə irəli doğru itələyə bilər”

Bənzər xəbər

Facebook milyarderlərinin həyatı.

Fizikanın atası insanlıq üçün inqilabi bir kəşf etmişdi. Amma dünyanın onun düşüncələri ilə ayaqlaşmağı üçün bir əsr lazım idi.  İlk təyyarə mühərrikini Henri Giffard hazırlamışdı. Buxarla çalışan bu motor 3 at gücü hasil edirdi. Mühərrik çox ağır olduğundan uçmağı qeyri mümkün idi amma o vaxt üçün işçi qüvvəsi tələb etməyən bir qurğudan bu qədər gücün alınması belə çox böyük bir yenilik sayılırdı.

1800-cü illərdə Otto Daimler ilk benzin mühərrikini kəşv etdi və avtomobillər bütün dünyada sürətlə yayılmağa başladı. Bu yeni mühərrikin quruluşu təyyarə hazırlayanlara da yeni bir ideya gətirdi.  1884-cü ildə Amerikalı Hiram Maxim özü hazırladığı təyyarəsini kömürlə çalışan mühərriklərin köməyilə bir-neçə saniyəlik uçurmağı bacardı. İlk buxar mühərrikləri isidilmiş kömürlə çalışırdılar və adətən uçmaq üçün çox ağır idilər. Bu səbəbdən təyarrələri uzaq məsafələrdə nəqliyyat vasitəsi kimi istifadə etmək mümkün deyildi.

1896-cı ildə  Amerikalı Samuel Langley 2 km məsafəni öz buxar mühərrikli təyyarəsi ilə uçdu. Daha sonra eyni konstruksiyayla benzin mühərrikli təyyarəsini hazırladı. Amma ilk test yürüşündəcə təyyarə partladı.Artıq 20-ci əsrdə sıra Wright qardaşlarında idi. Qardaşların uzun müddətli  sınaqlarından sonra nəhayət kimsə stabil şəkildə uçmağı bacarırdı. 12 at güclü benzin mühərrikilə insanlıq üçün yeni bir eranın başlanğıcı qoyuldu.  Sonraki dövrlərdə artıq benzin mühərrikilə çalışan təyyarələr bütün Avropada yayılmağa başlamışdı. Və birinci dünya müharibəsinə başlanmazdan əvvəl bütün nəhəng imperiyalar özlərinə təyyarə orduları hazırlayırdılar.

1930-cu ildə ilk jet mühərriki üzə çıxdı. Britaniyalı pilot Frank Whittle havadan daha səmərəli şəkildə istifadə etmək üçün tamam fərqli bir mühərrik hazırladı.Onun hazırladığı mühərrik ilk uğurlu test uçuşunu 1941-ci ildə həyata keçirdi.

Mühərrikin quruluşu kompressor, yanma bölməsi, tək pərli turbin və sonda hava çıxışını tənzimləyən burundan ibarət idi.

Bu mühərrik Britaniyalılara Nazilərə qarşı müharibədə böyük üstünlük qazandırmalı idi. Amma adanın qarşısında Almanlarda Whittle-ınkinə çox oxşar bir mühərrik hazırlamışdılar və 1939-cu ildə artıq uğurlu test uçuşu baş tutmuşdu belə.İkinci dünya müharibəsi texnologiyaya inqilabi yeniliklər gətirdi. Amma ən böyük yenilik məhz jet mühərrikinin kəşf olunmasında idi. Bundan sonraki dövrdə bu mühərrikin təkmilləşdirilmiş versiyaları ölkələr arası, uzun məsafəli nəqliyyatı bu günki rahat vəziyyətə çatdırdı. Yenə müharibənin zərurəti insanlığın sonraki həyatına müsbət təsir etməyə yol tapmışdı.