Qətərdə nəhəng 3D printer vasitəsilə binalar çap edilir

     Qətər dünyada ən böyük 3D tikinti layihəsini işə salıb. Dohanın yaxınlığındakı səhrada hər biri 20 000 m² sahəyə malik iki məktəb inşa olunur - onların ümumi sahəsi bu günə qədər 3D printerlə çap edilmiş istənilən binadan 40 dəfə böyükdür. Hər məktəb iki mərtəbəli olacaq və fasadları səhranın qum təpələrindən ilhamlanaraq əyri formalarda dizayn ediləcək. Tikintinin 2025-ci ilin sonuna qədər tamamlanması planlaşdırılır. Layihə, ümumilikdə 14 təhsil müəssisəsinin inşasını nəzərdə tutan genişmiqyaslı dövlət təşəbbüsünün bir hissəsidir. Layihəyə Qətərin İctimai İşlər İdarəsinin dəstəyi ilə UCC Holding rəhbərlik edir. Binaların çapı üçün Danimarkanın COBOD şirkətinə məxsus avadanlıqlardan istifadə olunur - 50 metr uzunluğunda, 30 metr enində və 15 metr hündürlüyündə olan iki nəhəng BODXL printeri. Bu ölçülər Boeing 737 təyyarəsinin saxlandığı anbarın ölçüləri ilə müqayisə edilə bilər.

     Hər iki məktəb 100x100 metr ölçülü sahələrdə inşa olunan iki mərtəbəli binalar kimi layihələndirilib. Digər 3D tikinti layihələri kimi, bu məktəblər də qat-qat sement qarışığının ekstrudiyası üsulu ilə yaradılır - qarışıq robotlaşdırılmış başlıq vasitəsilə verilir. Bu başlıq əvvəlcədən müəyyən olunmuş çertyoj üzrə hərəkət edərək binanın divarlarını və konstruktiv elementlərini formalaşdırır. Çap prosesi tamamlandıqdan sonra dam, pəncərələr və qapılar əl ilə əlavə olunur. Məktəblərin dizaynı təbiətdən ilhamlanıb: onların əyri divarları Qətər səhrasındakı qum təpələrini xatırladır. Belə dizaynı klassik tikinti üsulları ilə reallaşdırmaq, böyük maliyyə və texniki resurslar tələb edərdi. 3D çap texnologiyası material və beton qarışığı sərfiyyatını azaldır ki, bu da ənənəvi tikinti üsulları ilə müqayisədə karbon izini əhəmiyyətli dərəcədə aşağı salır.

     Tikintiyə başlamazdan əvvəl komanda 100-dən çox tamölçülü test obyektini çap edib və mütəxəssisləri COBOD avadanlığı ilə işləmək üçün təlimatlandırıb. Çap əsasən gecə saatlarında həyata keçirilir - bu, yüksək temperaturdan yayınmaq və qatların keyfiyyətini artırmaq üçün edilir. Bu yanaşma həmçinin enerji sərfiyyatını və tikinti tozunun miqdarını azaldır. Bu günə qədər ABŞ-da yerləşən, sahəsi 930 m² olan atçılıq-idman kompleksi dünyada ən böyük 3D-çaplı bina hesab olunurdu. Yeni Qətər layihəsi isə bunu dəfələrlə üstələyir: iki məktəbin ümumi sahəsi 40 000 m² təşkil edəcək. Bu, tikinti texnologiyalarının yeni mərhələyə keçdiyini göstərir. Tikintinin 2025-ci ilin sonuna qədər tamamlanması planlaşdırılır. Layihə Qətərin rəqəmsal tikinti və davamlı şəhər infrastrukturunun inkişafı sahəsində lider mövqeyini daha da möhkəmləndirir.