Avropa Birliyi Tiktok, Facebook və Instagram-ı şəffaflıq qaydalarını pozmaqda günahlandırıb

     Avropa Komissiyası Avropa Birliyi ərazisində fəaliyyət göstərərkən şəffaflıq tələblərini pozduğuna görə TikTok və Meta şirkətlərinə qarşı ittiham irəli sürüldüyünü açıqlayıb. Xüsusilə, Avropa Komissiyası bu ABŞ və Çin texnologiya nəhənglərini Rəqəmsal Xidmətlər Qanununa (DSA) əsasən tədqiqatçılara “münasib səviyyədə çıxış” imkanı təqdim etmək öhdəliklərini pozmaqda günahlandırıb. “Komissiya həmçinin ilkin olaraq Meta şirkətinin Instagram və Facebook platformalarında istifadəçilərə qanunsuz məzmun barədə xəbər vermək üçün sadə mexanizmlər təqdim etmək, eləcə də məzmun moderasiyası ilə bağlı qərarları effektiv şəkildə mübahisələndirmək imkanını təmin etmək öhdəliklərini pozduğunu müəyyən edib” - deyə tənzimləyici qurumun bəyanatında bildirilir.

     Avropa Komissiyasının ilkin nəticələrində qeyd olunur ki, Facebook, Instagram və TikTok tədqiqatçılara açıq məlumatlara çıxış üçün müraciət etdikdə onları çətinləşdirən prosedurlar və alətlər tətbiq etmiş ola bilər. Bu isə çox vaxt tədqiqatçıların natamam və ya etibarsız məlumatlar əldə etmələrinə gətirib çıxarır ki, bu da onların, məsələn, istifadəçilərin - o cümlədən yetkinlik yaşına çatmayanların - qanunsuz və ya zərərli məzmuna məruz qalıb-qalmadıqlarını müəyyən etmək qabiliyyətinə mənfi təsir göstərir. Avropa Birliyinin qanunvericiliyinə əsasən, tədqiqatçılar sosial şəbəkələrin məlumatlarına çıxış imkanına malik olmalıdırlar, çünki bu, ictimaiyyətə texnologiyanın istifadəçilərin fiziki və ya psixoloji sağlamlığına potensial təsirini qiymətləndirməyə imkan verir.

     Avropa Komissiyası şirkətlərə öz nəticələri ilə tanış olmağı və yazılı cavab təqdim etməyi təklif edib. Əgər ilkin nəticələr təsdiqlənərsə, Avropa Komissiyası qanunvericilik tələblərinə əməl edilməməsi barədə qərar qəbul etmək və bunun ardınca qlobal illik dövriyyənin 6%-dək cərimə tətbiq etmək hüququna malik olacaq. 2025-ci ilin aprelində Meta şirkəti Avropa Birliyi tərəfindən Facebook və Instagram sosial şəbəkələrinin Rəqəmsal Bazarlar Qanununun (Digital Markets Act, DMA) reklam sahəsindəki tələblərinə əməl etmədiyinə görə 200 milyon avro məbləğində cərimələnmişdi.