Elon Musk-ın siyasi aktivliyi Tesla-nı 1 milyon ədəd elektromobil satışından məhrum edib

     Üçüncü rübün statistik göstəricilərində Tesla rekord sayda satılmış elektromobillərlə fərqlənib, lakin bu artım müvəqqəti xarakter daşıyıb və əsasən sentyabrda başa çatmış ABŞ-dakı subsidiyalaşdırma proqramı ilə bağlı olub. Bundan da önəmlisi, ekspertlərin hesablamalarına görə, Elon Musk-ın siyasi fəallığı şirkətə təxminən 1 milyon elektromobil satış itkisinə başa gəlib. Electrek nəşri NBER hesabatına istinad edərək bildirib ki, əgər Musk siyasətə qoşulmasaydı, 2022-ci ilin oktyabrından bu ilin aprel ayına qədər olan dövrdə Tesla elektromobillərinin satış həcmi 67-83% daha yüksək ola bilərdi. Bu müddət ərzində şirkət təkcə ABŞ bazarında əlavə olaraq 1 milyondan çox elektromobil sata bilərdi. Qeyd olunur ki, Elon Musk-ın siyasi bəyanatları Tesla elektromobillərinin Avropa bazarındakı satışlarına da mənfi təsir göstərə bilərdi, buna görə də problemin miqyası hesabatda göstəriləndən daha geniş ola bilər.

     Tədqiqatın müəllifləri elektromobil və hibrid avtomobillərin satış statistikasını ABŞ-ın müxtəlif ştatları üzrə təhlil ediblər. Bu ştatlar ənənəvi olaraq ya Demokratlar Partiyası, ya da Respublikaçılar Partiyası tərəfdarlarını dəstəkləyən bölgələrdir. 2022-ci ilin oktyabr ayından etibarən, Elon Musk Donald Trump-ı aktiv şəkildə dəstəkləməyə başladıqdan sonra, Demokratları dəstəkləyən ştatlarda Tesla elektromobillərinin məşhurluğu kəskin şəkildə azalıb. Bundan əvvəl Demokratlar Partiyasının tərəfdarları ümumilikdə elektromobil alqı-satqısında daha fəal idilər, çünki Joe Biden prezidentliyi dövründə bu siyasi qüvvə “yaşıl gündəmi” fəal şəkildə təşviq edirdi. Tədqiqat müəlliflərinin hesablamalarına görə, Tesla şirkətinin Elon Musk-ın siyasi fəallığı nəticəsində 2022-ci ilin oktyabrından 2025-ci ilin aprel ayına qədər olan dövrdəki itkiləri 1-1.26 milyon satılmamış elektromobil təşkil edib.

     Bu yalnız ABŞ bazarına aiddir - baxmayaraq ki, bu ölkə Tesla məhsulları üçün ən böyük bazardır, o, ümumi mənzərəni tam əks etdirmir. NBER ekspertlərinin fikrincə, əgər Elon Musk siyasətə bu qədər dərindən daxil olmasaydı, 2025-ci ilin birinci rübünə qədər ABŞ-da Tesla elektromobillərinin aylıq satış həcmi faktiki göstəricidən 150% daha yüksək ola bilərdi. Musk-dan məyus olan alıcılar ümumilikdə elektromobil və ya hibridlərdən imtina etməyiblər - sadəcə vəsaitlərini Tesla-nın rəqiblərinə yönəldiblər. Nəticədə həmin rəqiblər göstərilən dövrdə satış həcmlərini 17-22% artırmağa nail olublar. Tədqiqat müəlliflərinin qənaətinə görə, Respublikaçıları dəstəkləyən amerikalılar isə Tesla markalı elektromobilləri daha çox almağa başlamayıblar. Elə Kaliforniyada, yəni əvvəllər Tesla-nın baş qərargahının yerləşdiyi ştatda, Musk-ın siyasi fəallığı şirkətin satışlarının azalmasına səbəb olub. Yalnız üçüncü rübdə satışlar 9.4% azalıb, şirkətin yerli elektromobil bazarındakı payı isə 46.2%-ə düşüb. Bütün bunlar ştatın 2026-cı il üçün müəyyən etdiyi karbon emissiyalarını azaltma hədəflərinə çatmasına mane ola bilər.