TikTok-un 80%-i ABŞ mənşəli olacaq, lakin onun alqoritmi Çin mənşəli olaraq qalacaq

     TikTok-un ABŞ aktivlərinin ayrılması ilə bağlı sazişin hazırlanması zamanı həm Çin tərəfinin maraqlarını, həm də ABŞ-ın milli təhlükəsizliyini nəzərə almağa yönəlmiş tədbirlərin siyahısı artıq açıqlanıb. Bununla belə, ABŞ-da təklif olunan saziş sxeminin kifayət qədər əleyhdarı var və onlar platformanın ölkədə bloklanmasında israr edə bilərlər. Xatırladaq ki, TikTok-un ayrıca ABŞ strukturunun səhmlərinin 80%-i amerikalı investorların konsorsiumuna məxsus olacaq, qalan 20%-i isə Çin tərəfinin əlində qalacaq. Eyni zamanda, direktorlar şurası yalnız əsasən amerikalılardan ibarət olmayacaq, həm də bir yer birbaşa ABŞ hökuməti tərəfindən təyin edilən direktora ayrılacaq. İnfrastruktur baxımından isə TikTok-un amerikalı istifadəçilərinin məlumatlarının saxlanması və emalı ilə Oracle məşğul olmağa davam edəcək, bu məqsədlə Texasdakı öz gücündən istifadə edəcək.

     Lakin bəzi amerikalı siyasətçilər üçün hələ də əsas mübahisə mövzusu TikTok-un tövsiyəedici alqoritminə nəzarət məsələsidir. Çin tərəfi onu formal olaraq özündə saxlayacaq, ABŞ tərəfinə isə alqoritm lisenziyalaşdırma şərtləri əsasında təqdim olunacaq. Bəzi ekspertlər qorxurlar ki, nəticədə TikTok-un ABŞ versiyası tövsiyəedici alqoritmin işi baxımından daha az mükəmməl olsun. Hesab edilir ki, TikTok platformasında amerikalı istifadəçilər tərəfindən yaradılan kontent bütün dünyada əlçatan olacaq, özləri isə xarici kontenti məhdudiyyətsiz şəkildə istehlak edə biləcəklər.

     Senator Chuck Grassley bir sıra həmfikir şəxslərlə birlikdə TikTok-un tövsiyəedici alqoritminin tamamilə ABŞ tərəfinə verilməsində israr edir, çünki lisenziyalaşdırma ilə bağlı nəzərdə tutulan sxemdə ABŞ-ın milli təhlükəsizliyi üçün təhdid görür. Hazırda müzakirə olunan saziş çərçivəsində TikTok-un tövsiyəedici alqoritmi üzərində Çinin nə dərəcədə nəzarətə sahib olacağına dair dəqiq qiymətləndirmə yoxdur. TikTok-un ABŞ biznesinin sahibləri yerli istifadəçilərin məlumatlarını tövsiyəedici alqoritmin öyrədilməsi üçün istifadə etməyi planlaşdırırlar, lakin bəzi ekspertlərə yenə də bu alqoritm üzərində formal olaraq Çin tərəfinin nəzarəti saxlaması xoş gəlmir. Görünür ki, Çin üçün belə bir razılaşma çərçivəsində öz intellektual mülkiyyətinin ixrac imkanına sahib olmaq əsas şərt idi və Çin tərəfi bunun naminə hətta TikTok-un ABŞ biznesindəki payının azalmasına razı ola bilərdi.