Logo
    main-post-cover

    Avropa kosmosda qida məhsullarının istehsalını təcrübədən keçirəcək

    Elm & Texnologiya
    23.04.2025
    Emil
         Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) astronavtlar üçün ləzzətli və insana tanış olan qidanın birbaşa orbitdə istehsal olunması imkanını yoxlayacaq. Daha uzaq perspektivdə bu texnologiya Ay, Mars və digər kosmik obyektlərin araşdırılması ilə bağlı missiyaların həyata keçirilməsində faydalı ola bilər. Layihənin icrası ilə Britaniyanın Frontier Space şirkəti və Londonun İmperiya Kolleci birgə məşğul olur. Planlaşdırılır ki, qidanın əsas komponentləri - zülallar, yağlar, karbohidratlar və digər maddələr laboratoriya şəraitində yetişdirilsin. Bu inqrediyentlər əldə edildikdən sonra onlardan qida hazırlanacaq.
         Təcrübə uğurlu olarsa, hazırda bir astronavta gündə təxminən 26 000$-a başa gələn kosmik qidalanma xərclərini əhəmiyyətli dərəcədə azaltmaq mümkün olacaq. İlkin mərhələdə SpaceX şirkətinə məxsus Falcon 9 daşıyıcı raketindən istifadə edərək bioreaktorla təchiz olunmuş peykin orbitə çıxarılması planlaşdırılır. Həmin bioreaktora genetik modifikasiya olunmuş maya hüceyrələri yerləşdiriləcək. Kosmik aparat Yerə qayıtdıqdan sonra alimlər maya hüceyrələrinin vəziyyətini öyrənəcəklər.
    Kərpic rəngində olan bu qida kiçik bioreaktorda yetişdirilir və onun mini versiyası artıq kosmosa göndərilib:
         Gözlənilir ki, bu, kosmosda qidanın əsas komponentlərini yetişdirə bilən bioreaktorun yaradılmasına imkan verəcək. Aparat gələn il orbitə çıxarılacaq. Alimlərin fikrincə, bioreaktorda yetişdirilən komponentlərdən, 3D-printerə bənzər bir cihaz vasitəsilə müxtəlif yeməklər hazırlamaq mümkün olacaq. Hazırda reseptlərin hazırlanması üzərində İmperiya Kollecinin mütəxəssisləri çalışırlar. Təcrübi yeməklər arasında souslu küftələr də var və bu yeməyi artıq britaniyalı astronavtlardan biri test edib.
    Mənbə: BBC
    Paylaş
    Bənzər xəbərlər
    marsda-qedim-heyata-isare-eden-yeni-iz-askar-edilib
    Elm & Texnologiya

    Marsda qədim həyata işarə edən yeni iz aşkar edilib

    Bu vaxta qədər nə orbit aparatları, nə də səthüstü aparatlar Marsda karbon dövriyyəsinə dair birbaşa izlər aşkarlaya bilməmişdilər. Belə izlərin tapılması, planetin atmosferindəki CO2 konsentrasiyasının həyatın yaranması və mövcudluğu üçün uyğun şərait yarada biləcək səviyyədə saxlanıldığını göstərə bilərdi.
    yagis-damcilarindan-elektrik-enerjisinin-elde-edilmesi-usulu-hazirlanib
    Elm & Texnologiya

    Yağış damcılarından elektrik enerjisinin əldə edilməsi üsulu hazırlanıb

    Əgər maye hissəcikləri boru boyunca eyni sürətlə və eyni istiqamətdə hərəkət edirsə, bu zaman porşenli axın hadisəsi baş verir. Sinqapurlu alimlərin göstərdiklərinə görə, bu hadisə düşən damcılardan alınan enerjinin miqdarını xeyli artıra bilər
    yer-orbitinde-kosmik-tullantilarin-hecmi-6000-tonu-kecib
    Elm & Texnologiya

    Yer orbitində kosmik tullantıların həcmi 6000 tonu keçib

    Son bir neçə il ərzində insanlıq kosmosa o qədər çox peyk buraxıb ki, orbitdəki tullantı problemi əhəmiyyətli dərəcədə daha da pisləşib. Avropa Kosmik Agentliyinin (ESA) illik hesabatına görə, hazırda aşağı Yer orbitində (160-2000 km arası) 6600 ton kosmik tullantı mövcuddur.
    erken-kainatda-sud-yolu-qalaktikasinin-ekizi-kesf-edilib
    Elm & Texnologiya

    Erkən kainatda Süd Yolu qalaktikasının əkizi kəşf edilib

    Alimlər James Webb kosmik teleskopunun köməyi ilə indiyə qədər məlum olanlar arasında ən uzaq məsafədə yerləşən ən qədim spiral qalaktikanı aşkar ediblər.
    yere-yaxin-ekzoplanetde-bioloji-heyata-dair-ciddi-subutlar-askar-edilib
    Elm & Texnologiya

    Yerə yaxın ekzoplanetdə bioloji həyata dair ciddi sübutlar aşkar edilib

    Astronomlar hesab edirlər ki, onlar Yerdən 124 işıq ili uzaqlığında yerləşən bir planetdə yadplanetli həyatın mövcudluğuna dair ən inandırıcı izləri aşkar ediblər. Bu planetin okean dünyası olduğu və orada canlı orqanizmlərin yaşaya biləcəyi düşünülür.