Çin bütün gücünü robototexnikaya yönəldib

     Pekində Dünya Robot Texnologiyaları Konfransı (World Robot Conference, WRC) açılıb və burada onlarla Çin startapı humanoid (insanabənzər) robotlarını təqdim edib. Tədbir, belə qurğuların kütləvi satışları hələ geniş miqyasda başlamasa da, yerli robot texnologiyalarına investor marağının artdığı bir vaxtda keçirilib. Konfrans çərçivəsində, tədbirin keçirildiyi yerin yaxınlığında Robot Mall - təxminən 50 humanoid modelinin artıq satışda olduğu ticarət məkanı - da açılıb. Sərgidə müxtəlif hərəkətləri yerinə yetirə bilən robotlar təqdim olunub. Məsələn, rəqs etmək, qucaqlamaq və topu səbətə atmaq. Xüsusilə, Şençjendən olan LimX Dynamics startapı Alibaba Group Holding-in dəstəyi ilə ilk robotu Oli-ni təqdim edib. O, musiqi sədaları altında rəqs zamanı mürəkkəb hərəkətlər nümayiş etdirib. Onun qiyməti 158 000 yuan (təxminən 22 000$) təşkil edir.

     SoftBank Group-un Vision Fund fondundan investisiya alan Fourier Intelligence isə yaşlılar evləri üçün nəzərdə tutulmuş və toxunuşlara, o cümlədən qucaqlamalara reaksiya verə bilən GR-3 adlı yoldaş robotunu nümayiş etdirib. GR-3-ün planlaşdırılan qiyməti 700 000 yuandan (təxminən 97 470$) aşağı olacaq. UBtech Robotics şirkətinin Walker S adlı başqa bir robotu detalların yığılmasını və onların plastik konteynerə yerləşdirilməsini nümayiş etdirib. Lakin bunu kifayət qədər yavaş icra edib və şirkət əməkdaşı bunu belə izah edib: “Göstəriş zamanı yavaş hərəkətlər təqdimatın özünəməxsus xüsusiyyətidir, çünki robot müstəqil öyrənmə və sürətlənmə qabiliyyətinə malikdir”. O həmçinin bildirib ki, bu cihazlar artıq elektromobil istehsalçısı Zeekr-in zavodunda istifadə olunur. WRC, Şanxayda keçirilmiş Dünya Süni İntellekt Konfransından sonra baş tutub.

     Həmin tədbirdə Unitree Robotics robotlaşdırılmış boks döyüşləri təşkil edib. Çin, 2023-cü ildə sənaye robotlarına qlobal tələbatın 51%-ni təmin edərək, humanoid robotlar və ilk dəfə 2025-ci ildə hökumət hesabatında qeyd olunan “bədənli intellekt” (embodied intelligence) texnologiyası da daxil olmaqla, öz robototexnika sənayesini aktiv şəkildə inkişaf etdirir. 2027-ci ilə qədər bu sahəyə 100 əsas şirkəti cəlb etməyi hədəfləyən Şanxay planı və ölkə rəhbərliyinin, o cümlədən Xi Jinping ilə sahibkarların görüşü, investisiya marağını artırır. Məsələn, rəhbəri Çinin lideri qarşısında çıxış edən Unitree startapı yeni maliyyələşdirmə raundunu başa çatdırıb və IPO-ya hazırlaşır. Lakin humanoid robotların real satışları hələ də aşağı səviyyədədir. Məsələn, UBtech 2024-cü ildə cəmi 10 robot satıb, baxmayaraq ki, şirkətin səhmləri təxminən 80% artıb.

     Bazar həmçinin spekulyativ qızışma əlamətləri göstərir - robot istehsalçısı Agibot ilə müqavilə elan edildikdən sonra SWA şirkətinin səhmləri 14 dəfədən çox yüksəlib, lakin Şanxay Fond Birjasının müdaxiləsindən və manipulyasiya səbəbilə investor hesablarının bloklanmasından sonra 20% düşüb. Bundan əlavə, bir çox istehsalçı hələ də NVIDIA çiplərindən asılıdır və bir çox mütəxəssis humanoidlərin istehsalatda məqsədəuyğunluğuna şübhə ilə yanaşır. Buna baxmayaraq, perspektivlər yüksək olaraq qalır: Morgan Stanley bu bazarı 2050-ci ilə qədər 5 trilyon dollar dəyərində qiymətləndirir. Üstəlik, Everwin Precision, Zhaowei Machinery & Electronics və Sanhua Intelligent Controls kimi Çin təchizatçıları artıq ABŞ istehsalı Tesla Optimus humanoid robotları üçün təchizat zəncirinə daxildir. Humanoidlər üçün öz təchizat zəncirinin yaradılması həm də yüksək dəqiqlikli detallar və komponentlər sahəsində, hazırda yapon və alman istehsalçılarının liderlik etdiyi seqmentdə, Çinin rəqabət qabiliyyətini artıra bilər.