Kosmosda uzun müddət ərzində qalma qocalma prosesini sürətləndirir
Elm & Texnologiya
19.11.2024
Emil Nəcəfov
Mütəxəssislərin aparmış olduqları yeni araşdırmaya əsasən çəkisizlik şəraitində olmaq genom stabilliyinə, mitoxondrial funksiyaya və iltihab prosesləri səviyyəsinə təsir göstərərək qocalma prosesini sürətləndirir. Alimlər təyin ediblər ki, kosmosda uzun müddət ərzində qalma əzələ atrofiyası ilə bağlı olan genlərin ekspressiyasında (genlərin ekspressiyası irsi məlumatın genlərin funksional məhsulları olan RNT və ya zülal formasında reallaşması (sintezi) prosesidir) ciddi dəyişikliklərə səbəb olur.
Bu isə öz növbəsində kosmik mühitin təsirinin iltihab proseslərinə yol açmasını və orqanizmin yaşının dəyişməsini təsdiqləyir. “Biz, yaş artımı proseslərinə bənzər iltihablar və əzələ kütləsinin itirilməsi ilə əlaqəli olan dəyişiklikləri təyin etmişik. Bunlar həm insanlarda hə də heyvanlarda müşahidə edilir” - deyə mütəxəssislər qeyd ediblər. Aparılmış araşdırma çərçivəsində mütəxəssislər həmçinin Yer kürəsində insanlarda gedən qocalma prosesi ilə astronavtların orqanizmlərindəki dəyişikliklər arasındakı oxşarlığı da təyin ediblər.
Yer kürəsində insanlarda yaş artımı səbəbilə baş verən dəyişikliklər kosmik missiya iştirakçılarında da müşahidə edilə bilər. “Bizim aparmış olduğumuz tədqiqat onu göstərir ki, kosmik uçuş zəifliyin inkişaf riskini artıraraq qocalma prosesini sürətləndirir” - deyə mütəxəssislər qeyd ediblər. Aparılmış tədqiqat gələcək kosmik missiyaların planlaşdırılması üçün vacib əhəmiyyət kəsb edir. Belə ki, bu tədqiqat astronavtların sağlamlıqlarının monitorinqi üçün zəiflik indeksinin tərtib edilməsinin vacibliyini ortaya qoyur. Bu cür sistem yaş artımı və çəkisizliyin təsiri ilə bağlı olan risklərin izlənməsinə imkan verəcək.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
"Birinci toyuq yaranıb, yoxsa yumurta?" sualının cavabı tapılıb!
"Birinci toyuq yaranıb, yoxsa yumurta?" sualının cavabı tapılıb!
Alimlər yumurtanın toyuqdan, yoxsa toyuğun yumurtadan yarandığı sualına cavab tapıblar, baxmayaraq ki, tədqiqatlarının əsas məqsədi bu deyildi.
Alimlər ilk dəfə olaraq, kvant tunelləmə vasitəsilə atom ötürülməsini həyata keçirə biliblər!
Alimlər ilk dəfə olaraq, kvant tunelləmə vasitəsilə atom ötürülməsini həyata keçirə biliblər!
Technion Fizika Fakültəsindən bir araşdırma qrupu kvant fizikası sahəsində mühüm bir uğura imza atıb. Tədqiqatçılar kvant tunelləmə fenomenindən istifadə edərək atomları 2 nöqtə arasında uğurla ötürməyi bacarıblar.
Alimlər duzlu sudan saf litium əldə edə biliblər!
Alimlər duzlu sudan saf litium əldə edə biliblər!
Alimlər məsaməli bərk elektrolit materialından istifadə edərək 97.5% təmizliklə litium çıxara bilən yeni elektrokimyəvi reaktor istehsal ediblər.
Yeni tədqiqat sayəsində bədəndəki hüceyrələrdə yaddaş izləri aşkar edilib!
Yeni tədqiqat sayəsində bədəndəki hüceyrələrdə yaddaş izləri aşkar edilib!
Yeni bir araşdırma, bədəndə yerləşən sinir və böyrək hüceyrələrində beyinlə oxşar yaddaş izlərinin yarandığını ortaya qoyub.
Elm adamları 6G-nin kişilərin reproduktiv sağlamlığına zərər verə biləcəyini aşkar ediblər!
Elm adamları 6G-nin kişilərin reproduktiv sağlamlığına zərər verə biləcəyini aşkar ediblər!
Çinin Hərbi Tibb Universitetindən alimlərin apardığı araşdırma, 6G-nin terahertz tezliklərindəki radiasiyasının kişilərin reproduktiv sağlamlığına mənfi təsir edə biləcəyini göstərib.
Həftənin xəbərləri
