Plutonun ən böyük peyki Charon-da karbon dioksid izləri aşkar edilib!
Elm & Texnologiya
14.11.2024
Farid Pardashunas
NASA-nın James Webb Teleskopu Plutonun ən böyük peyki olan Charon-da karbon dioksid (CO2) və hidrogen peroksid izlərini aşkarlayıb. Bu kəşf, kosmosdakı buz kütlələrinin təkamülünə işıq tuta bilər.
Charon, çox soyuq səthi və yaşayış imkanlarının demək olar ki, sıfır olması ilə tanınır. Bu gün isə James Webb Kosmik Teleskopunun geniş dalğa uzunluğu aralığı sayəsində, Charon-un səthindən əks olunan işıq daha əvvəllər olmadığı qədər detallı şəkildə analiz edilə bilir. Tədqiqatçılar uzun müddətdir ki, Charon-un səthində karbon dioksidin olduğundan şübhələnirdilər. Çünki bu qaz Günəş sisteminin bir çox bölgəsində geniş yayılıb. Lakin əsas sual bu qazın səthdə necə paylandığı və harada cəmləşdiyi idi. Aparılan analizlər göstərir ki, karbon dioksid, ehtimal ki, kosmos qayalarının toqquşması nəticəsində səthə püskürüb və Charon-un üst qatlarında toplanıb.
Digər tərəfdən, hidrogen peroksid izləri isə Charon-un səthindəki su molekullarının Günəş küləkləri və ultrabənövşəyi şüalar kimi radiasiya mənbələri ilə qarşılıqlı təsir nəticəsində meydana gəlmiş ola bilər. Bu tapıntı, peykin təkamül prosesi və radiasiya səviyyələri haqqında dəyərli ipucları verir. Southwest Research Institute-undan tədqiqat rəhbəri Dr. Silvia Protopapa, “Bizim üstünlük verdiyimiz izah budur ki, karbon dioksid daxili qatlardan qaynaqlanır və krater toqquşmaları ilə səthə çıxır. Karbon dioksidin Pluton sisteminin meydana gəldiyi protoplanet diskində mövcud olduğu məlumdur” deyir.
Charon üzərində aparılan bu müşahidələr yalnız bu peykin kimyəvi quruluşu və təkamül prosesi haqqında məlumat verməklə kifayətlənmir, həm də Kuiper Kəmərindəki digər buzlu cisimlərin formalaşma prosesləri haqqında da məlumatlar təqdim edir. Bu, Günəş sisteminin xarici bölgələrindəki buz kütlələrinin mənşəyi və təkamülü haqqında da ipucları təmin edə bilər.
Linki kopyala
james webb telescope
james webb space telescope
space news
pluto planet
pluton planeti
pluto charon
james webb
pluton charon
charon
cosmic news
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Kosmosdan gələn sirli FRB siqnallarının mənbəyi aşkarlanmış ola bilər!
Kosmosdan gələn sirli FRB siqnallarının mənbəyi aşkarlanmış ola bilər!
Kainatın müxtəlif guşələrindən gələn sirli sürətli radio partlayışlarının mənbəyi nəhayət tapılmış ola bilər.
Erkən kainatın ən sürətli şəkildə böyüyən qara dəliyi kəşf edilib!
Erkən kainatın ən sürətli şəkildə böyüyən qara dəliyi kəşf edilib!
Astronomlar erkən kainatın ən sürətlə qidalanan qara dəliyini müəyyən ediblər. LID-568 adlandırılan və 7.2 milyon Günəş kütləsinə sahib olan bu qara dəlik, Eddington həddinin 40 qatı bir sürətlə maddə ilə qidalanır.
Dünyanın ilk “taxta” peyki kosmosa buraxılıb!
Dünyanın ilk “taxta” peyki kosmosa buraxılıb!
Yaponiyanın hazırladığı dünyanın ilk taxta peyki Ay və Mars araşdırmalarında pioner olmaq üçün kosmosa göndərilib. LignoSat adlanan bu taxta peyk, 400 km-lik orbitdə dövr edəcək.
NASA, yerdən 24.3 milyard kilometr uzaqlıqdakı Voyager 1-dən mesaj alıb!
NASA, yerdən 24.3 milyard kilometr uzaqlıqdakı Voyager 1-dən mesaj alıb!
Yer kürəsindən 24.3 milyard kilometr uzaqlıqda olan Voyager 1, rabitə problemlərindən sonra 1981-ci ildən bəri istifadə edilməyən ehtiyat radio ötürücü ilə siqnal göndərib.
Araşdırmalara görə, Uranın peyki Mirandanın səthinin altında okean mövcud ola bilər!
Araşdırmalara görə, Uranın peyki Mirandanın səthinin altında okean mövcud ola bilər!
Yeni bir araşdırma Uranın peyki Mirandanın səthinin altında maye halında okean ola biləcəyini göstərir. Peykin potensial olaraq həyat üçün uyğun olma ehtimalı var.
Həftənin xəbərləri
6 yaşlı uşağın 17 həkim tərəfindən çarə tapıla bilməyən xəstəliyini süni intellekt həll edib!
Kvant fizikasında inqilab: maddənin yeni aqreqat halı kəşf edilib!