Yeni kəşf sayəsində fizikanın qaydalarını dəyişəcək 5-ci qüvvə ortaya çıxa bilər!
Elm & Texnologiya
14.10.2024
Farid Pardashunas
OSIRIS-REx kosmik aparatının Bennu asteroidindən topladığı məlumatlar, hələ müəyyən edilməmiş ultra yüngül hissəciklər tərəfindən ötürülən potensial 5-ci təbiət qüvvəsinin mövcudluğuna işarə edir.
Bu nəzəri qüvvə, standart fizika modelimizin bir hissəsi olaraq cazibə qüvvəsi, elektromaqnetizm, güclü və zəif nüvə qarşılıqlı təsirlərinə əlavə edilə bilər. Təklif olunan 5-ci qüvvənin hələ birbaşa aşkar edilməmiş qaranlıq maddə növü olan hipotetik ultra yüngül hissəciklər tərəfindən ötürülməsi mümkün ola bilər. Tədqiqatın arxasındakı beynəlxalq komanda, 2018-2021-ci illərdə Bennu-nu ziyarət edən OSIRIS-REx kosmik aparatından əldə olunan məlumatlarla yanaşı, Yerdən aparılan ölçmələrdən də istifadə edib. Bu məlumatlar, mövcud olduqları təqdirdə, həmin potensial hissəciklərin nə qədər böyük ola biləcəyini müəyyənləşdirməyə kömək edib.
New Mexico-dakı Los Alamos Milli Laboratoriyasından astrofizik Yu-Dai Tsai, Bennu-nun izlənməsindən əldə olunan məlumatların təhlilinin kainatın nəzəri əsaslarına dair anlayışımızı inkişaf etdirə biləcəyini bildirib. Bu, Standart Fizika Modeli, cazibə qüvvəsi və qaranlıq maddə haqqında biliklərimizdə inqilab yarada bilər. Bennu-nun Günəş ətrafında uzunmüddətli dövrünün müşahidəsindən əldə olunan ətraflı məlumatlar, indiyə qədər ölçülməmiş nəzəri qüvvələrin çox incə təsirlərini ortaya çıxara bilər. Sim nəzəriyyəsindən əldə edilən bir qüvvənin böyük miqyasda cazibə qüvvəsini dəyişdirə biləcəyi və bunun qaranlıq maddə üçün ideal namizəd ola biləcək hissəciklərin ortaya çıxması ilə nəticələnə biləcəyi irəli sürülüb. Bu hissəciklər, Yukawa qarşılıqlı təsirinə görə hərəkət edərək Nyutonun cazibə qanunlarında kiçik dəyişikliklərə səbəb ola bilər və böyük cisimlərin orbitlərinə uzun məsafələrdə təsir göstərə bilər.
Bu yeni kəşf, 5-ci qüvvənin mövcud olma ehtimalını tamamilə istisna etmir, lakin belə bir qüvvə varsa, onun gücünün və ya təsir sahəsinin müəyyən səviyyənin altında olacağını göstərir. Kosmoloq Sunny Vagnozzi bu barədə açıqlamasında söyləyib: “Əldə etdiyimiz məhdudiyyətlər, indiyə qədər Yukawa tipli 5-ci qüvvələr üzərində qoyulmuş ən ciddi məhdudiyyətlərdən bəzilərini asanlıqla ortaya çıxarır".
Linki kopyala
elmi xeber
elmi araşdırma
Scientific news
fifth force
fifth force of nature
science
science news
elmi xeberler
5-ci qüvvə
bennu
bennu asteroid
OSIRIS-REx
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Alimlər təsadüf nəticəsində "Hörümçək-adam"ın torlarını yaradıblar! (VİDEO)
Alimlər təsadüf nəticəsində "Hörümçək-adam"ın torlarını yaradıblar! (VİDEO)
Məhəllənin dostcanlı qəhrəmanı Hörümçək-adam artıq o qədər də xüsusi deyil. Çünki Tufts Universitetinin tədqiqatçıları Hörümçək-adamın biləyindən çıxan torları yaratmağı bacarıblar.
Çinli alimlər Mars atmosferindən istifadə edərək işləyən batareya hazırlayıblar!
Çinli alimlər Mars atmosferindən istifadə edərək işləyən batareya hazırlayıblar!
Çinli alimlər Mars atmosferindən yanacaq kimi istifadə edən unikal bir batareya hazırlayıblar. Çətin şərtlərdə işləyə bilən bu batareya, ənənəvi litium-ion batareyalarından çox daha yüksək enerji sıxlığına malikdir.
Alimlər səs dalğalarını yalnız bir istiqamətdə ötürə bilən cihaz hazırlayıblar!
Alimlər səs dalğalarını yalnız bir istiqamətdə ötürə bilən cihaz hazırlayıblar!
Səs mənbəyini tərk etdikdən sonra dalğalar kimi hər tərəfə yayılır. Lakin alimlər səs dalğalarının yalnızca tək bir istiqamətə doğru hərəkət etməsini təmin edən bir cihaz hazırlayıblar.
Bəzi məməlilərin hamiləliklərini "gecikdirməsinə" imkan verən xüsusiyyətin insan embrionlarında da işlədiyi aşkar edilib!
Bəzi məməlilərin hamiləliklərini "gecikdirməsinə" imkan verən xüsusiyyətin insan embrionlarında da işlədiyi aşkar edilib!
Alimlər məməlilərin hamiləliklərini ətraf mühit şəraitinə uyğun olaraq gecikdirməsini təmin edən bir molekulun insanlarda da işləyə biləcəyini kəşf ediblər.
Kvant kompüterlərinin superkompüterləri necə üstələyə biləcəyi məlum olub!
Kvant kompüterlərinin superkompüterləri necə üstələyə biləcəyi məlum olub!
Kvant kompüterləri on illərdir üzərində işlənən bir mövzudur. İndi isə Google, kvant kompüterlərinin müasir ən güclü superkompüterləri necə üstələyə biləcəyini göstərib.
Həftənin xəbərləri
6 yaşlı uşağın 17 həkim tərəfindən çarə tapıla bilməyən xəstəliyini süni intellekt həll edib!
Kvant fizikasında inqilab: maddənin yeni aqreqat halı kəşf edilib!