“3 Bədən Problemi” reallığa çevrilir: Kosmosda 3 ulduzlu sistem kəşf edilib!
Elm & Texnologiya
07.10.2024
Farid Pardashunas
Netflix-in "3 Bədən Problemi" serialındakı sistem kimi 3 ulduzdan ibarət bir sistem kəşf edilib. NASA-nın məlumatına görə, ulduzların təxminən milyonlarla il sonra birləşərək partlayacağı gözlənilir.
Beynəlxalq bir araşdırma qrupu kainatın ən mürəkkəb və nadir göy cisimlərindən birini kəşf edib: Üçlü ulduz sistemi. "TIC 290061484" adlandırılan bu sistem, bir-birinə kilidlənmiş 3 ulduzun mürəkkəb orbit hərəkətləri ilə xaotik həyatını davam etdirir. Bu ulduzların təxminən 20 milyon il ərzində birləşərək supernova partlayışına səbəb olacağı gözlənilir. Bu sistem, NASA-nın TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) tərəfindən aparılan müşahidələr sayəsində aşkar edilib. Bu ulduz sistemi, hər 1.8 gündə bir-birinin ətrafında fırlanan cüt ulduzdan və bu cütlüyü yalnız 25 gündə bir dövr edən üçüncü bir ulduzdan ibarətdir. Bu quruluş, 1956-cı ildə kəşf edilən və üçüncü ulduzun daxili cüt ulduzları 33 gündə dövr etdiyi sistemin rekordunu geridə qoyub.
Sistemin düz müstəvi quruluşu sayəsində ulduzlar hər orbitdə bir-birinin önündən keçir və bu keçidlər zamanı daha uzaqda olan ulduzun işığı qismən bloklanır. Bu "kosmik flaşlar" sayəsində astronomlar ulduzların bir-birilə olan mövqelərini və strukturlarını analiz etmək imkanı tapırlar. Bu kəşf, təkcə yüksək texnologiyalı teleskopların deyil, həm də süni intellektin və vətəndaş elmi adlanan elmi bir hərəkatın nəticəsidir. TESS teleskopunun topladığı nəhəng miqdardakı ulduz işığı məlumatları maşın öyrənmə alqoritmləri vasitəsilə təhlil edilib. Təhlillər zamanı bu qeyri-adi sistemin daha bir bənzərsiz xüsusiyyəti aşkar edilib. Ulduzların orbitləri bir-birinə o qədər yaxındır ki, 3 ulduzun hamısı Merkuri ilə Günəş arasındakı məsafədən daha dar bir ərazidə yerləşir.
Verilən məlumata görə, 3 ulduzlu sistem hələlik kütlə cazibə tarazsızlığı yaratmır, ancaq bu sistemdə heç bir planet də yoxdur. Mütəxəssislər ulduzların birgə formalaşdığını və bu prosesin planetlərin yaranmasını əngəllədiyini iddia edirlər. Lakin bu sistemin gələcəyi olduqca dramatikdir. Daxili ulduzların qocalması ilə onlar genişlənəcək və nəticədə birləşərək supernova partlayışına səbəb olacaq. Bu partlayışın təxminən 20 ilə 40 milyon il sonra baş verəcəyi düşünülür.
Linki kopyala
elmi xeber
Scientific news
space news
science
science news
elmi xeberler
3 body problem
three body problem
3 bədən problemi
tess
nasa tess
nasa
cosmic news
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
NASA, Supernovanın 3 fərqli anını tək kadrda paylaşıb!
NASA, Supernovanın 3 fərqli anını tək kadrda paylaşıb!
James Webb Kosmik Teleskopu 3.6 milyard işıq ili uzaqlıqdakı inanılmaz bir hadisəni görüntüləyib. Supernovanın 3 fərqli anı tək bir kadrda əks olunub.
Yüzlərlə kilometr uzaqdan nüvə silahlarını aşkar edə bilən detektor hazırlanıb!
Yüzlərlə kilometr uzaqdan nüvə silahlarını aşkar edə bilən detektor hazırlanıb!
İngiltərə və ABŞ-dakı tədqiqatçılar nüvə reaktorlardan yayılan antineytrinoları ölçə bilən bir detektor hazırlayıblar. Bu detektorla yüzlərlə kilometr məsafədən reaktorun məqsədini müəyyən etmək mümkün olacaq.
80.000 ildən bir görülən komet, Beynəlxalq Kosmik Stansiyadan görüntülənib! (VİDEO)
80.000 ildən bir görülən komet, Beynəlxalq Kosmik Stansiyadan görüntülənib! (VİDEO)
NASA astronavtlarından Matthew Dominick, C/2023 A3 və ya suchinshan–ATLAS kimi tanınan kometin (quyruqlu ulduz) videosunu çəkib. Ortaya çıxan görüntülər isə valehedici alınıb.
Çin insanlı Ay səyahəti üçün yeni skafandrını təqdim edib!
Çin insanlı Ay səyahəti üçün yeni skafandrını təqdim edib!
Çin, 2030-cu ilə qədər Ayın səthinə astronavt göndərmək üçün iddialı planlarını sürətləndirir. Çin eyni zamanda bu planlar üçün istifadə olunacaq yeni skafandrlarını da təqdim edib.
Günəşə ən yaxın olan ulduzun ətrafında yeni bir planet kəşf edilib!
Günəşə ən yaxın olan ulduzun ətrafında yeni bir planet kəşf edilib!
Astronomlar Günəşə ən yaxın ulduz olan Barnard-ın ətrafında yeni ekzoplanet kəşf ediblər və bu, daha çox planetin ola biləcəyinə işarə edir.
Həftənin xəbərləri
Kosmosda mövcudluğu qeyri-mümkün olan 1.3 milyard işıq ili ölçülü struktur kəşf edilib
Səudiyyə Ərəbistanında dünyanın ən böyük binasının tikintisinə başlanılıb!