5 ildən sonra kvant texnologiyalarında əsl sıçrayış baş verə bilər

     3 ay əvvəl Google şirkəti kvant sistemlərini genişləndirməyin, kvant səhvlərinin sayında ciddi artım olmadan mümkün olduğunu sübut etdi. Bu, 100 minlərlə, hətta milyonlarla kubit tələb edən həqiqətən praktik kvant kompüterinin yaradılması üçün olan maneələri aradan qaldırır. Bütün bunlar Google-un kvant texnologiyaları bölməsinin rəhbərlərində, şirkətin cari onilliyin sonuna qədər kvant texnologiyaları sahəsində real bir sıçrayış edəcəyinə dair inamı daha da gücləndirib. CNBC informasiya agentliyinə verdiyi müsahibədə Google Quantum AI bölməsinin icraçı direktoru Julian Kelly deyib: “Düşünürük ki, həqiqi bir sıçrayışa - yalnız kvant kompüteri ilə həll edilə biləcək praktik tətbiqin yaradılmasına təxminən 5 il qalıb”. Hazırda kvant kompüterlərinin ilk nümunələri klassik kompüterlərdə işlədilə bilməyən sintetik tapşırıqları yerinə yetirirlər.

     Lakin bu tapşırıqların praktik dəyəri yoxdur. Kvant platformaları hələlik hesablama resursları baxımından - mürəkkəb alqoritmləri işə salmaq üçün lazım olan kubit sayında - məhduddur. Belə sistemlərin və alqoritmlərin üzərində çalışan alimlər və tərtibatçılar hələ də onların necə istifadə olunacağını öyrənirlər və kvant hesablama sistemləri üçün potensial tətbiq sahələri axtarırlar. Bu məsələlərdə hələ də dəqiqlik yoxdur və bəzən sadə görünən bu cür suallara cavab tapmaq belə əsl sıçrayış ola bilər. Hazırda Google Quantum AI əməkdaşları və onların həmkarları razılaşırlar ki, kvant sistemləri fundamental səviyyədə fiziki hadisə və prosesləri simulyasiya etməyə qadirdir. Çünki fizika və kimya əsas səviyyədə kvant mexanikasının təzahürüdür və bu səbəbdən kvant simulyatorları yeni materiallar və maddələrin, məsələn, yeni batareya tərkiblərinin və ya dərmanların yaradılmasına yol aça bilər.

     Kvant sistemlərinin başqa bir potensial tətbiq sahəsi süni zəkanın öyrədilməsi üçün məlumatların generasiyası ola bilər, baxmayaraq ki, Google qeyd edir ki, müasir süni zəka modelləri kvant platformalarında işə salınmaq üçün uyğun deyil. “Kvant kompüteri üçün təsəvvür edə biləcəyiniz potensial tətbiqlərdən biri - daim yeni məlumatların generasiyasıdır” - deyə Kelly bildirib. Məlumatlara və onların yeni emal üsullarına maraq bütün hesablama sənayesinin liderlərini cəlb edir. Bəziləri, məsələn, Microsoft, bu məqsədlə hətta fizikaya tabe olmağa belə hazırdır - sözün əsl mənasında. Bu yanaşmanın nümunəsi şirkətin hələ kəşf olunmamış hissəcik - Mayorana fermionu - əsasında kvant prosessoru yaratdığına dair bəyanatıdır. Bu hissəciyin mövcud olmaması və fizika elmi nümayəndələrinin buna etiraz etməsi Microsoft mütəxəssislərini narahat etməyib.

     Microsoft qoyduğu məqsədə çatmaq naminə elmin əsaslarını sarsıtmağa belə hazırdır. NVIDIA şirkətinin baş direktoru Jensen Huang ilə bağlı vəziyyət isə tamamilə fərqli bir hekayədir. 2025-ci ilin yanvarında keçirilmiş CES 2025 tədbirində o, kvant kompüterlərinin ən azı daha 15 il ərzində ortaya çıxmayacağını bildirmişdi ki, bu da kvant texnologiyaları ilə məşğul olan şirkətlərin səhmlərinin kəskin enməsinə səbəb olmuşdu. Daha sonra o bu sözlərinə görə üzr istəyib və kvant araşdırmalarına maraqlı olduğunu bildirib. NVIDIA sürətləndiriciləri kvant və klassik platformalar arasında bağlayıcı rol oynaya bilər və “qrafik” şirkətin rəhbərinin bu yeni biznes istiqamətinə şübhə ilə yanaşmaması daha düzgün olardı. Hər bir halda, qarşıdakı 5 il kvant hesablamaları dünyasında çoxlu yeniliklər gətirəcək. Bu, bir sıçrayış olacaq, yoxsa sadəcə sürətli irəliləyiş - bu artıq o qədər də vacib deyil. Əsas odur ki, bu sahədə durğunluq olmayacaq və nəticə - istənilən formada - mütləq ortaya çıxacaq.

Mənbə: CNBC

Bənzər xəbərlər

Elm & Texnologiya

Əməliyyatsız beyin-kompüter interfeysi sərgilənib

Verilmiş yeni məlumata əsasən NVIDIA GTC 2025 konfransında sahə liderlərinə süni zəka əsaslı az invaziv neyron interfeysinin işi canlı şəkildə nümayiş etdirilib. Nümayişi Synchron şirkəti həyata keçirib. Şirkət iddia edir ki, onun beyin-kompüter interfeysi texnologiyası rəqib layihələrdən, o cümlədən Elon Musk-ın məşhurlaşdırdığı Neuralink-dən üstündür.

Elm & Texnologiya

İnsanabənzər robotlar bir neçə ildən sonra kütləvi hala çevriləcək

Süni zəka sahəsi ilə robototexnika paralel şəkildə inkişaf edir, çünki ikincinin tərəqqi tempi birincidəki uğur səviyyəsindən asılıdır. NVIDIA şirkətinin rəhbəri hesab edir ki, insana əbənzər robotlar istehsalat sahəsində 5 ildən də az bir müddətdə geniş yayılacaq.

Elm & Texnologiya

Yeni texnologiya kənar şəxsləri narahat etmədən qulaqlıqsız musiqi dinləməyə imkan verəcək

Pensilvaniya Dövlət Universitetinin alimləri yalnız müəyyən bir zonada eşidilə bilən “akustik anklavlar” yaratmağa imkan verən yeni bir texnologiya hazırlayıblar.

Elm & Texnologiya

İnsan saçından 10 000 dəfə daha nazik metal material hazırlanıb

Çinli fiziklər metalları yalnız bir neçə atom qalınlığında olan ultranazik təbəqələrə sıxmağın yolunu tapıblar. Bəzi ekspertlər hesab edirlər ki, bu nailiyyət aşağı güclü tranzistorlardan tutmuş yeni nəsil mikrosxemlərə və yüksək həssas detektorlara qədər elektron cihazların istehsal üsulunda inqilab yarada bilər.

Elm & Texnologiya

BYD elektromobillərin əsas problemlərindən birini həll edə bilib

Çinin böyük avtomobil istehsalçısı BYD, elektrik avtomobilləri üçün 1 meqavat gücündə innovativ şarj sistemini təqdim edib. Bu sistem, elektrik avtomobillərinin enerjisini benzinlə doldurmaq qədər sürətli bir şəkildə bərpa etməyə imkan verir.