Logo
    main-post-cover

    Alimlər, 16 insan beynini birləşdirərək biokompüter hazırlayıblar!

    Elm & Texnologiya
    31.07.2024
    Aslan

         İsveçrə startapı, 16 insan beyin hüceyrəsini birləşdirərək yüksək enerjiyə qənaət edən biokompüter hazırlayıb. Bu yeni texnologiya, ənənəvi kompüterlərə nisbətən daha az enerji sərf edir.

         İsveçrədə yerləşən “FinalSpark” şirkəti tərəfindən hazırlanan bu biokompüter, laboratoriyada yetişdirilən insan beyin hüceyrələrindən istifadə edir. Bu hüceyrələr, orqanoidlər adlanan kiçik, sferik strukturlar şəklində təşkil edilmişdir. Ümumilikdə, 16 orqanoid, 4 massivin daxilinə yerləşdirilir və hər biri 8 elektroda mikro-maye sisteminə bağlıdır. Bu sistem, hüceyrələri su və qida ilə təmin edir. FinalSpark tərəfindən hazırlanmış bu biokompüter, ənənəvi rəqəmsal prosessorlardan milyon dəfə az enerji sərf edir. Bu, süni intellekt və böyük dil modelləri kimi yüksək emal gücü tələb edən texnologiyalar üçün böyük üstünlük təklif edir. Məsələn, GPT-3 kimi bir dil modelinin öyrədilməsi orta insanın illik enerji istehlakının 6000 qatını tələb edir. Halbuki, 86 milyard neyronu olan insan beyni, gündə cəmi 0.3 kilovat saat enerji sərf edir.
         FinalSpark-ın biokompüteri uzaqdan əlaqə vasitəsilə idarə oluna bilər və beyin orqanoidləri 100 günə qədər canlı qala bilir. Bu müddət ərzində hüceyrələrin elektrik fəaliyyətləri davamlı olaraq ölçülür. Hazırda bu sistem, tədqiqat məqsədləri üçün sərbəst şəkildə mövcuddur və bir çox tədqiqat qrupları öz təcrübələrini aparmaq üçün bu platformadan istifadə etməyə başlayıblar. Gələcəkdə FinalSpark, daha geniş spektrli eksperimental protokolları idarə edə bilmək üçün biokompüter platformasını inkişaf etdirməyi planlaşdırır. Bu, orqanoidlərə molekulların və dərmanların yeridilməsi kimi yeni funksiyaların əlavə edilməsini nəzərdə tutur. Bu şəkildə, həm hesablama texnologiyaları, həm də orqanoid tədqiqatlar üçün yeni imkanlar açılacaqdır.
    Paylaş