main-post-cover

    Dinozavrları məhv edən nəhəng asteroidin haradan gəldiyi məlum olub!

    Elm & Texnologiya
    16.08.2024
    Farid Pardashunas

         Milyonlarla il əvvəl Yer kürəsi, təxminən 10 kilometr enindəki bir asteroidlə toqquşaraq dinozavrların yox olmasına səbəb olub. İndi isə dinozavrların məhvinə gətirib, çıxaran bu asteroidin haradan gəldiyi məlum olub.

         Tədqiqatçıların fikrincə, bu günlərdə planetimizə dəyən əksər kiçik asteroidlərdən fərqli olaraq, dinozavrların yox olmasına səbəb olan təxminən 10 kilometr enindəki nəhəng asteroid, qaz nəhəngi Yupiterin kənarından gəlib. Tapıntılara görə, o, C tipli asteroid olub və xarici Günəş sisteminin qaranlıq bölgələrindən gəlib. Biz bilirik ki, C tipli asteroidlər karbonla zəngindir və onlar həm də bütün məlum asteroidlərin 75%-i təşkil edir.
         Yerə dəyən nəhəng asteroidin təsiri də elə özü kimi böyük olmuşdu. Bu gün bu toqquşma bölgəsi, Chicxulub Krateri adlanır və böyük bir hissəsi Yucatan yarımadasının altındadır. Asteroid, dayaz sulara çarparaq səmaya çoxlu zibillər atmış və günəş işığının yerə çatmasına səbəb olmuşdu. Buna görə də, zaman keçdikcə fotosintez prosesi dayanmış və uzun bir qış mövsümü meydana gəlmişdi. Beləliklə, Yerdəki növlərin təxminən 70%-nin nəsli tükənmişdir.
         Tədqiqatçıların fikrincə, planetimizin ətrafında K-Pg sərhədi adlanan bu hadisədən qalan nazik çöküntü təbəqəsi mövcuddur. Və bu çöküntüdə yer qabığında olduqca nadir olan rutenium adlı bir element var. Alimlərin sözlərinə görə, bu çöküntü təbəqəsindəki ruteniumun demək olar ki, 100%-i asteroiddən gəlir. Daha da əhəmiyyətlisi, tədqiqatçılar, bu təyinedici təbəqədəki rutenium izotoplarının (müxtəlif rutenium növləri olan) Yer kürəsində tapılan karbonla zəngin meteoritlərə bənzədiyini kəşf etdilər. Üstəlik, rutenium nümunələri daxili Günəş sistemində əmələ gələn cisimlərin digər böyük asteroid təsirlərindən yaranan dağıntılara uyğun gəlməyib. Daha əvvəlki analizlərdə isə rutenium istifadə edilməmişdir.
    Linki kopyala

    Bənzər xəbərlər

    Oxşar xəbərlər
    NASA və BP, gələcəkdə Ay və Marsdakı təbii ehtiyatları çıxaracaq!
    nasa-ve-bp-gelecekde-ay-ve-marsdaki-tebii-ehtiyatlari-cixaracaq
    ABŞ-da 270 kiloluq nəhəng mamont dişi tapılıb!
    abs-da-270-kiloluq-neheng-mamont-disi-tapilib
    NASA, ilk dəfə olaraq kosmosda "ultra soyuq" kvant sensoru təcrübəsini həyata keçirib!
    nasa-ilk-defe-olaraq-kosmosda-ultra-soyuq-kvant-sensoru-tecrubesini-heyata-kecirib
    Süni intellekt, dil şəklindən istifadə edərək 98% dəqiqliklə xəstəliyin diaqnozunu qoya bilib!
    suni-intellekt-dil-seklinden-istifade-ederek-98-deqiqlikle-xesteliyin-diaqnozunu-qoya-bilib
    İnsan bədəninin özünü bərpa edə bilməyən qığırdaqlarını müalicə edə bilən biomaterial hazırlanıb!
    insan-bedeninin-ozunu-berpa-ede-bilmeyen-qigirdaqlarini-mualice-ede-bilen-biomaterial-hazirlanib