Donuz embrionlarında ilk dəfə insan ürəyi yetişdirilib

     Heyvan və insan ximeraları gələcəkdə orqan transplantasiyası üçün insan orqanlarının yetişdirilməsi məqsədilə əlverişli rezervuarlar kimi yaradılır. Çinli alimlər bu konsepsiyanın varolma qabiliyyətini sübut edən nəticələr təqdim ediblər. Belə ki, onlar insan hüceyrələrindən ibarət ürəyə sahib donuz embrionları yaradıblar. Uğurlu nəticələrə baxmayaraq, hələ də çoxlu həll olunmamış problemlər qalır. Ximeraların yaradılmasında geniş yayılmış problem ondan ibarətdir ki, insan hüceyrə xətləri tez-tez digər canlı növlərin hüceyrələrini də ehtiva edir.

     Məsələn, daha əvvəl alimlər donuz orqanizmində böyrək yetişdirmişdilər, lakin həmin orqan yalnız 40-60% insan hüceyrələrindən ibarət olmuşdu. Yeni tədqiqatda alimlər donuz embrionunda ürək yetişdirməyi qarşılarına məqsəd qoyublar və bu istiqamətdə təsirli nəticələr əldə ediblər. Nature jurnalının yazdığına görə, insan ürəyi ilə yaradılmış embrionlar 21 gün yaşayıb və bu müddət ərzində orqan artıq döyünməyə başlayıb. Əvvəlcə alimlər insanın kök hüceyrələrini təkrar proqramlaşdıraraq, onların gələcəkdə heyvan modelində daha sürətli inkişaf etməsini təmin ediblər.

     Daha sonra donuz embrionlarında ürəyin formalaşmasına cavabdeh olan iki gen deaktiv edilib. Bunun nəticəsində insan hüceyrələri orqanı formalaşdırmaq üçün zəruri mühiti əldə ediblər. Funksional orqanın uğurla formalaşmasına baxmayaraq, embrionlar 3 həftədən sonra tələf olublar. Bunun səbəbi hələ məlum deyil və əlavə araşdırmalar tələb olunur. Bundan başqa, alimlər yeni formalaşmış ürəyin hüceyrə tərkibini də qiymətləndirməlidirlər. Gələcəkdə bu orqanlardan transplantasiya üçün istifadə edilə bilməsi üçün onlar tam şəkildə yalnız insan hüceyrələrindən ibarət olmalıdır.

Mənbə: Nature.com