Son illərdə kvant texnologiyaları sahəsində irəliləyişlər xüsusilə Google-un yeni kvant çipi olan "Willow" ilə yeni bir mərhələyə çatıb. Çip mürəkkəb hesablamaları gözləniləndən çox daha qısa müddətdə həll edərək, həm elmi nəzəriyyələri, həm də texnoloji tətbiqləri yenidən dəyərləndirmək üçün imkanlar yaradıb. Google-un mühəndisləri çipin bəzən nəzəri gözləntiləri aşan nəticələr əldə etdiyini bildiriblər və bu performansı izah etməkdə çətinlik çəkiblər. Bu nəticələr multikainat nəzəriyyəsinə dair müzakirələrə yeni işıq salıb. Multikainat nəzəriyyəsi, xüsusilə Everett-in "many-worlds interpretation" nəzəriyyəsi, kvant səviyyəsində hər mümkün nəticənin öz kainatında reallaşdığı fikrini irəli sürür. Google-un tədqiqat qrupu çipin paralel kainatlarla bağlı mübahisələrə işıq tuta biləcək göstəricilər təqdim etdiyini iddia edir.

     David Deutsch kimi nəzəriyyəçilər isə kvant kompüterlərinin performansını belə izah edir: Kvant kompüterləri paralel kainatlarda baş verən hesablamaların nəticələrini bir növ "birləşdirərək" bizim reallığımıza gətirir. Deutsch-un fikrincə, kvant kompüterlərinin bu qədər güclü olmasının səbəbi onların eyni anda çoxlu paralel kainatlarda məlumatları emal edə bilməsidir. Bu paralel reallıqlar, kompüterin hesablama gücünü qat-qat artırır və nəticədə adi kompüterlərin milyon illər tələb etdiyi problemləri saniyələr içində həll edə bilir. Deutsch-un fikirləri multikainat nəzəriyyəsinin yalnız fəlsəfi deyil, həm də texnoloji əsaslarının olduğunu vurğulayır.

     Bununla belə, bəzi elm adamları bu iddialara ehtiyatla yanaşır. Astrofizik Ethan Siegel kvant mexanikasında hələ tam anlaşılamayan yeni qanunların bu performansa səbəb ola biləcəyini irəli sürür. Google Quantum AI komandasının rəhbəri Hartmut Neven isə "Willow" çipinin gözlənilməz nəticələrinin kvant mexanikasının yeni sirlərinə işarə edə biləcəyini vurğulayıb. "Willow"un praktik təsirləri də böyükdür. Bu texnologiya, dərman kəşfindən enerji istehsalına, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə qədər bir çox sahədə inqilabi dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Lakin multikainat nəzəriyyəsinin təsdiqi üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac var.

     Bu barədə Google-un tədqiqat bloqunda, The Quantum Insider xəbər saytında, Vice jurnalında və Medium platformasında məlumat verilib. Google-un "Willow" çipi ilə əldə etdiyi nəticələr kvant texnologiyaları və multikainat nəzəriyyəsi ətrafında dərin elmi müzakirələrin davam etməsinə səbəb olacaq. Lakin bu mövzunun tam mənimsənilməsi üçün daha çox araşdırma tələb olunur.