Marsda tamamilə yeni mineral kəşf edilib

     Tədqiqatçılar Marsın səthində, yəqin ki, vulkanik fəaliyyət nəticəsində yaranmış, dəmir baxımından zəngin bir mineral aşkar ediblər. Astronomlar Marsın səthinin necə göründüyü barədə yaxşı təsəvvürə malikdirlər. Lakin onun dəqiq nədən ibarət olduğu hələ də böyük ölçüdə müəmmalı qalır. Alimlər Marsın səthində, onların fikrincə, tamamilə yeni bir mineral aşkar ediblər. Bu, qeyri-adi dəmir sulfat qatıdır. Mars səthini müşahidə edən orbital aparatlar vasitəsilə astronomlar qeyri-adi bir mineral - dəmir hidroksisulfatını aşkar ediblər. O, Qırmızı planetin ekvatoru boyunca uzanan geniş və dərin kanyonlar şəbəkəsi olan Mariner Vadiləri bölgəsində tapılıb. Alimlər hesab edirlər ki, bu bölgə uzaq keçmişdə maye su ilə örtülü olub.

     Yeni mineralın kəşfi Marsın su ilə bağlı keçmişinə, həmçinin planet səthinin necə formalaşdığına dair ipucları verir. Kükürd tez-tez digər kimyəvi elementlərlə birləşərək sulfat formasında minerallar əmələ gətirir. Bu minerallar suda asanlıqla həll olur. Lakin Mars uzun müddətdir ki, quru bir planetdir, bu isə o deməkdir ki, sulfatlar orada maye su yoxa çıxandan bəri səthdə qala bilərdi. Alimlər Marsın sulfatla zəngin bölgələrini öyrənərək müəmmalı təbəqəli sulfatlar aşkar ediblər. Məlum olub ki, bunlar hidratlaşmış, yəni suyun təsirinə məruz qalmış sulfat təbəqələridir və onların altında dəmir hidroksisulfatları yerləşir.

     Tədqiqatçılar bu mineralları laboratoriyada yenidən yaratdılar və müəyyən etdilər ki, Marsda aşkar olunmuş dəmir hidroksisulfatı yalnız oksigenin mövcudluğunda əmələ gələ bilər və bu mineralın yaranması üçün lazım olan reaksiya suyun yaranmasına gətirib çıxarır. Alimlər hesab edirlər ki, mineral yalnız çox yüksək temperatur təsiri altında əmələ gələ bilərdi, bu isə o deməkdir ki, dəmir sulfatları vulkanik fəaliyyət nəticəsində formalaşıb. Aşkar olunmuş birləşmənin strukturu və istilik xüsusiyyətləri onun tamamilə yeni bir mineral olduğunu göstərir. Lakin alimlər bunu təsdiqləmək üçün əlavə tədqiqatlar, o cümlədən həmin mineralın Yer üzündə tapılması üzərində iş aparmalıdırlar.