OpenAI Çinin Zhipu AI startapını ən perspektivli süni zəka layihələrindən biri hesab edir

     ChatGPT-nin yaradıcıları süni zəka sistemlərinin hazırlanmasında şübhəsiz ki, kifayət qədər təcrübəyə malikdirlər, buna görə də OpenAI-nin bu sahədəki rəyləri yüksək qiymətləndirilir. Sonuncu açıqlamalar isə Çin startapı olan Zhipu AI şirkətinin perspektivlərinə aiddir. Bu sahədəki uğurlarına görə Zhipu AI, OpenAI tərəfindən müsbət şərhlərlə qeyd olunub. ABŞ şirkəti öz bloqunda Zhipu AI-ni süni zəka yarışında əhəmiyyətli irəliləyiş göstərdiyinə görə tərifləmişdir. 2019-cu ildə Çində təsis edilmiş Zhipu AI artıq ABŞ-ın sanksiyalarına məruz qalıb. Çin mətbuatı isə bu şirkəti “süni zəka pələnglərindən” biri hesab edir. Güman edilir ki, Zhipu AI Çin hökumətinin dəstəyini alan şirkətlər arasında yer alır.

     Bu ilin yanvar ayından etibarən DeepSeek adı tez-tez gündəmə gəlsə də, OpenAI öz bloqunda bildirir ki, Zhipu AI-nin Çin hökuməti ilə ehtimal olunan əlaqələri və şirkətin Çin hüdudlarından kənarda genişlənmə fəaliyyəti diqqətlə izlənilməlidir. OpenAI-nin fikrincə, Zhipu AI nümayəndələri Çin Kommunist Partiyasının siyasi rəhbərliyi ilə mütəmadi görüşlər keçirir və Çin hakimiyyəti tərəfindən startapa yatırılan investisiyaların həcmi 1.4 milyard dolları keçib. Mənbənin məlumatına görə, Zhipu AI-nin Yaxın Şərqdə, Birləşmiş Krallıqda, Sinqapurda və Malayziyada nümayəndəlikləri mövcuddur. İndoneziya və Vyetnam isə hətta Zhipu AI-nin yerli tərtibatçılarla əməkdaşlıq edən tədqiqat mərkəzlərinə ev sahibliyi edir.

     OpenAI-nin nümayəndələrinin fikrincə, bu cür fəaliyyət startapın məqsədli şəkildə süni zəka sahəsində Çin texnologiyalarının inkişaf etməkdə olan ölkələrin bazarlarında Avropa və ya ABŞ rəqiblərindən əvvəl möhkəmlənməsinə yönəlib. Zhipu AI-nin idarə heyətinin sədri Liu Debing ötən həftə mediaya açıqlamasında bildirib ki, onun şirkəti Çin süni zəka potensialının bütün dünyada yayılmasında iştirak etməyi ümid edir. OpenAI-nin çinli rəqibi barədə bu cür açıqlamaları asanlıqla izah etmək olar. Bu, ABŞ və Yaxın Şərqdə həyata keçirilən iri layihələrdə, məsələn, “Stargate” kimi proqramlarda ABŞ startapının iştirakına bağlıdır. ChatGPT-nin yaradıcıları ABŞ müdafiə qurumlarından iri məbləğli müqavilələr də alırlar, buna görə də onların ritorikası getdikcə ABŞ hökumətinin ümumi xarici siyasət kursuna uyğunlaşır. Zhipu AI-nin ABŞ sanksiyalarına məruz qalmasının səbəbi isə Çin hərbi sahəsi ilə əməkdaşlıqda şübhəli bilinməsi olub.