Böyük İT şirkətlər Avropanın sərt qaydaları ilə Donald Trump-ın vasitəsilə mübarizə aparmağa hədəfləniblər

Tech-Biznes

19.02.2025

Emil

ABŞ-ın böyük texnoloji şirkətləri Avropa Birliyinin rəqəmsal bazarı tənzimləmək üçün tətbiq etdiyi sərtləşdirilmiş qaydalara qarşı daha aktiv mübarizə aparmağa başlayıblar. Onlar hesab edirlər ki, Donald Trump administrasiyasının dəstəyi onlara rəqəmsal texnologiyalar və süni zəka bazarının inkişafına maneə yaratdığını düşündükləri qaydalarla mübarizə aparmağa kömək edəcək. Financial Times-ın məlumatına görə, bu şirkətlərin özünəinamını artıran əsas amillərdən biri ABŞ-ın vitse-prezidenti JD Vance-in Avropaya səfəri zamanı Avropa Birliyinin "müəssisələrə ağır yük gətirən beynəlxalq qaydalarını" tənqid etməsi olub. O, süni zəka sahəsində elə bir tənzimləmə sisteminə ehtiyac olduğunu bildirib ki, bu, sektorun sürətli inkişafını boğmasın.

Financial Times-ın mənbələrinə görə, Silikon Vadisi Avropa Birliyinin Rəqəmsal Bazarlar Aktının (DMA) tətbiqinə məhdudiyyət qoyulmasını lobbiləşdirir. DMA böyük online platformaların bazardakı dominant mövqeyindən sui-istifadə etməsinin qarşısını almaq və pozuntulara qarşı iri məbləğdə cərimələr tətbiq etmək məqsədilə hazırlanıb. Bu proses ABŞ və Avropa Birliyi arasında texnologiya tənzimləmələri ilə bağlı mümkün gərginliyin artmasına səbəb ola bilər. Avropa Komissiyasının texnoloji suverenlik, təhlükəsizlik və demokratiya üzrə icraçı sədr müavini Henna Virkkunen, Financial Times-a bildirib ki, Avropa, ABŞ-ın təzyiqlərinə baxmayaraq, qəbul olunmuş qaydalara tam əməl olunmasını təmin etməyə sadiqdir.

Buna baxmayaraq, bu ay Avropa Komissiyası "Süni Zəkaya görə Məsuliyyət Qaydaları" (Liability Rules for Artificial Intelligence) adlı təşəbbüsünü geri götürüb. Bu qaydalar texnologiya şirkətlərinin süni zəka sistemləri və alətləri səbəbindən yaranan hər hansı zərərə görə cərimələnməsinə imkan yaradırdı. Virkkunen izah edib ki, bu qərar ABŞ texnologiya şirkətlərinin təzyiqləri altında qəbul edilib. Avropa Komissiyası belə bir addımı süni zəka sahəsinə investisiyaları stimullaşdırmaq məqsədilə atıb. Bu hadisə Avropa Birliyinin texnologiya sahəsində tənzimləmə siyasətində balans yaratmaq üçün güzəştlərə getdiyini göstərir.

Şirkətlərin tənzimləyicilərlə növbəti qarşıdurmasının apreldə baş verəcəyi gözlənilir. Bu, "Ümumi Təyinatlı Süni Zəka üzrə Təcrübə Kodeksi"nin (General-Purpose AI Code of Practice) qəbul edilməsi ilə bağlı olacaq. Kodeks, şirkətlərin Avropa Birliyinin Süni Zəka Aktının (EU Artificial Intelligence Act) qaydalarını necə tətbiq etməli olduqlarını, o cümlədən süni zəka sistemlərindəki "sistematik" risklərlə necə mübarizə aparmalı olduqlarını müəyyən edəcək. Meta artıq bəyan edib ki, bu kodeksi imzalamayacaq.

Şirkətin baş lobbiçisi Joel Kaplan bu ay Brüsseldə bildirib ki, kodeks "real həyata uyğun olmayan və texniki baxımdan icrası mümkün olmayan tələblər" qoyur. Kaplan, həmçinin, ABŞ və Avropa Birliyinin süni zəka sahəsində əməkdaşlıq etməyəcəyi təqdirdə, Çinin bu texnologiya yarışında qalib gəlmək üçün böyük üstünlüyə sahib olacağını vurğulayıb. Apple, Meta və Alphabet (Google-un sahibi) 2023-cü ildə DMA-nın qüvvəyə minməsindən sonra araşdırmalara məruz qalmışdı. Lakin Donald Trump-ın prezident seçkilərində qalib gəlməsindən sonra Avropa Komissiyası bu araşdırmalara yenidən baxır. Bu hadisələr Avropa Birliyinin texnologiya nəhənglərinə qarşı tənzimləmə siyasətində dəyişikliklər etmə ehtimalını artırır.

Mənbə: Financial Times

Paylaş

Bənzər xəbərlər