Logo
    main-post-cover

    Meta-dan süni intellekt mütəxəssislərinin axını davam edir

    Tech-Biznes
    10.09.2025
    Emil
         Süni intellekt sahəsində yüksək ixtisaslı bir çox mütəxəssis Meta şirkətindən işdən ayrılmağa başlayıb. Forbes bunu korporativ mədəniyyətdəki xaos və şirkətin gələcək inkişafı üçün aydın strategiyanın olmaması ilə izah edir. Digər süni intellekt tərtibatçıları isə artıq Meta-nı ciddi rəqib hesab etmirlər. Baş direktor Mark Zuckerberg bu prosesi dayandırmaq üçün yeni əməkdaşlara nəhəng maaşlar təklif edir, lakin bu, mütəxəssislərin axınının qarşısını almağa kömək etmir. Əvvəllər Meta-da süni intellekt sahəsinin ən yaxşı mütəxəssisləri çalışırdı, amma son illərdə kütləvi kadr axını müşahidə olunur - onlar getdikcə daha çox öz layihələrini qurmağa başlayırlar. Burada əvvəllər Perplexity, Mistral, Fireworks AI World Labs-ın təsisçiləri işləyiblər. Süni intellekt boom-u başlayandan sonra isə ekspertlər OpenAI, Anthropic Google kimi böyük rəqiblərə üz tutublar.
         İtkiləri kompensasiya etmək üçün Mark Zuckerberg Meta Superintelligence Labs (MSL) adlı elit bölmə yaratmağa məcbur olub, lakin mütəxəssislərin axınının qarşısını almaq mümkün olmayıb. Problemin miqyasını göstərən fakt odur ki, indi Meta-nın rəqiblərini yalnız onun yeni əməkdaşları maraqlandırır - mövcud kadrlar isə artıq əsasən onların tələblərinə cavab vermir. Keçən ilin payızından etibarən Google Meta-dan təxminən 20 süni intellekt mütəxəssisini özünə cəlb edib. Meta isə əməkdaşları həm OpenAI kimi sənayenin tanınmış liderlərindən, həm də startaplardan, o cümlədən OpenAI-ın keçmiş texniki direktoru Mira Murati tərəfindən təsis edilmiş Thinking Machines Labs-dan cəlb etməyə çalışır. Ən azı 2 halda Meta rəhbəri bir neçə il ərzində 1 milyard dollara qədər ödəniş təklif edib. Şirkətin özündə isə kadr problemləri ilə bağlı məlumatlar təkzib olunur.
         Sosial şəbəkə nəhənginin nümayəndəsi Ryan Daniels bildirib: “Faktlar açıq şəkildə bu məlumatı təsdiq etmir, lakin bu, öz maraqlarını güdən anonim mənbələrin bu narrativi yaymasına və Forbes USA-nın onu dərc etməsinə mane olmadı”. Bəzi hallarda Meta hətta kadr təhlükəsi kimi qəbul edilmir: Anthropic-in baş direktoru Dario Amodei qeyd edib ki, Meta-ya keçid təklif olunan əməkdaşlarla danışıb və şirkət bu əməkdaşların maaşlarını yenidən nəzərdən keçirmək niyyətində deyil. Qeyd edək ki, Anthropic sənayedə əməkdaşların saxlanma göstəricisi üzrə ən yüksək nəticəyə malikdir - 80 %. Müqayisə üçün, Google DeepMind-da bu göstərici 78%, OpenAI-da 67%, Meta-da isə 64%-dir. MSL-ə əməkdaşların cəlbi misilsiz tədbirlərlə müşayiət olunub. İyunda Meta Scale AI startapının 49% səhmini alıb və onun baş direktoru Alexandr Wang MSL-in rəhbəri təyin edilib.
         Laboratoriyanın əməkdaşları arasında həmçinin GitHub-ın keçmiş baş direktoru Nat Friedman və OpenAI, Google DeepMind və Anthropic-in təxminən 10 keçmiş əməkdaşı yer alıb - onlardan bəzilərinə 4 il üçün 100 milyon dollardan 300 milyon dollara qədər vəd olunub. Daha bir əldə olunmuş şəxs isə əvvəllər Safe Superintelligence startapına rəhbərlik etmiş Daniel Gross olub. Həmin startapa OpenAI-ın keçmiş tədqiqat bölməsi rəhbəri Ilya Sutskever keçmişdi. MSL-ə Thinking Machines Labs onları cəlb etməyə çalışdıqdan sonra Meta-nın özündən 9 təcrübəli əməkdaş da keçirilib. Həmçinin əvvəlcə Anthropic-ə keçmiş, lakin geri qaytarılan mühəndislik departamentinin rəhbəri Joel Pobar və tədqiqat mühəndisi Anton Bakhtin də laboratoriyaya daxil edilib. Şirkətdən əməkdaşların axınının miqyası həqiqətən də ciddidir: 2024-cü ildə süni intellekt laboratoriyalarında yeni işə qəbul olunanların 4.3%-i Meta-dan çıxanlar olub.
         Ən fəal şəkildə əməkdaşları cəlb edən isə Google olub, yalnız DeepMind bölməsi istisna təşkil edir. Meta Llama modellərinin tədqiqat strategiyası üzrə keçmiş rəhbəri Laurens van der Maaten Anthropic-ə keçib, keçmiş baş elmi əməkdaş Dan Bickel korporativ proqram təminatı üzrə ixtisaslaşan Writer startapına süni intellekt inkişaf şöbəsinin rəhbəri vəzifəsinə keçib, süni intellektin məsuliyyətli inkişafı şöbəsinin keçmiş rəhbəri Cristian Canton Barcelona Supercomputing Center-də çalışmağa başlayıb, Naman Goyal Shaojie Bai isə Thinking Machine Labs tərəfindən cəlb olunub. Meta-nın azı 9 əməkdaşı Fransız startapı Mistral-a keçib, Elon Musk-ın xAI şirkətinə isə yanvardan etibarən ən azı 14 Meta əməkdaşı transfer olunub. 2013-cü ildə FAIR laboratoriyası (əvvəllər Facebook Artificial Intelligence Research, hazırda Fundamental Artificial Intelligence Research) fəaliyyətə başlayıb və ona Nyu-York Universitetinin professoru Yann LeCun rəhbərlik edib.
         Uzun müddət o, süni intellekt sənayesində ən yaxşı laboratoriyalardan biri hesab olunub. 2023-cü ilin fevralında Meta-da bütün süni intellekt bölmələri GenAI komandasına birləşdirilib və məhsul yaradılmasına yönəldilib. Hazırda FAIR yalnız nominal şəkildə fəaliyyət göstərir - nə kadr, nə də hesablama resursları kifayət edir. Bununla belə, Meta rəhbərliyi bunu laboratoriyanın yeni iş mərhələsi adlandırıb və onun uzunmüddətli layihələrə fokuslana biləcəyini bildirib. Həmçinin FAIR və GenAI arasında sıx əməkdaşlığın davam etdiyini də təsdiqləyiblər. GenAI yaradıldığı andan fövqəladə iş rejiminə keçirilib, Meta AI süni intellekt köməkçisi və süni intellekt personajlarının hazırlanması böyük sürətlə aparılıb. Əvvəlcə 200-300 nəfərlik heyət 1000 mühəndisə qədər genişləndirilib. 2024 və 2025-ci illərdə süni intellekt bazarındakı sərt rəqabət şəraitində yeni məhsulların buraxılışı daha da sürətləndirilib, rəhbərlikdə isə xaos hökm sürüb: menecerlər texniki məsələlərdə fikir ayrılığına düşüb, mütəxəssislərə isə təkrarlanan tapşırıqlar verilib.
         Bir neçə həftə ərzində komandalar buraxılır və yenidən formalaşdırılır, əməkdaşlar isə layihələr arasında dəyişməyə məcbur qalırdılar. Əlavə mənfi faktor isə metakainat layihəsi olub - milyardlarla dollar yatırılmağa davam edilib və layihəyə yüksək prioritet verilib. İldə 2 dəfə işçilərin performansı işdən çıxarılma qorxusu altında qiymətləndirilirdi. Keçmiş əməkdaşlardan biri belə deyib: “Bir çox əməkdaşlar məyusluq, iş yükündən yorğunluq və çaşqınlıq hiss edirdilər”. Halbuki rəhbərlikdə planlar tez-tez dəyişirdi. Bütün bunlar kömək etmədi - Llama 4 süni intellekt modelinin buraxılışı uğursuzluqla nəticələndi.
         O, zəif məntiqi düşünmə bacarıqları nümayiş etdirdi və kod yazmaqda kifayət qədər səriştəli olmadı. Fikirlər var ki, şirkət onun göstəricilərini şişirdib ki, reallıqdan daha yaxşı görünsün. Elit bölmə MSL-in yaranması ilə vəziyyətin düzələcəyinə dair də əlamətlər yoxdur: onun əməkdaşları bəzən bu strukturda öz yerlərini müəyyənləşdirməkdə çətinlik çəkirlər. Yeni işçiləri cəlb etməkdə aqressiv siyasət fonunda Meta-nın rəqibləri artıq onun bu yanaşmasından danışmağa başlayıblar. OpenAI-ın baş direktoru Sam Altman MSL əməkdaşlarını “muzdlu döyüşçülər” adlandırıb - daha çox maaş verən istənilən şirkətdə işləməyə hazır olanlar. Öz şirkətinin əməkdaşlarını isə o, “missiya daşıyıcıları”na aid edib - yəni bütün bəşəriyyət üçün əhəmiyyət daşıyan məqsədlərə sadiq olanlar.
    Paylaş