2018-ci ilin texnoloji trendləri

2017-ci ilin sonuna yaxın Netflix servisi “Black Mirror” televiziya serialının yeni sezonunu təqdim etmişdi. Bu serial yaxın gələcəkdə müasir cəmiyyətə yeni texnologiyaların yarada biləcəkləri təhlükə və risklərdən bəhs edir. Onların sırasında kibercinayətkarlıq, virtual reallıq, artırılmış reallıq, süni zəka və s. var. Lakin həmin texnologiyaların iştirak edə biləcəyi daha optimist proqnozlar da var. The Next Web saytı yeni ildə texnologiyalar sahəsinin istiqamətini təyin edəcək texnoloji trendlərin siyahısını tərtib edib.

Bu texnologiyanın məşhurlaşması ilk növbətə 2017-ci ildə kriptovalyutaların məzənnələrinin yüksəlməsi ilə bağlıdır. Lakin bir çoxları bitcoini sadəcə olaraq asan yolla varlanmaq üsulu kimi gördükləri bir vaxtda qeyd etmək lazımdır ki, rəqəmsal tranzaksiyalar sahəsində blockchain texnologiyasının çox böyük potensialı var. “Blockchainin tətbiq üsulları faktiki olaraq sonsuzdur” – deyə sayt qeyd edib.

Süni zəkanı dünyanın bütün məlumatlarını emal etməyə qadir avtonom kompüter kimi qəbul etməsək, onun ixtisaslaşdırılmış forması artıq bir çox sahələrdə tətbiq olunur. Məsələn, pilotsuz avtomobil sistemlərində, Facebook alqoritmlərində, səsli köməkçilərdə və s. Süni zəka həmçinin big data analizi üsulu kimi də faydalıdır. Məsələn, “FarmaTrust” şirkəti bütün dünya üzrə kontrafakt (hüquq normalarını pozaraq orijinal məhsul əsasında yaradılmış yeni məhsul) dərmanlarının yaradılması ilə mübarizədə və online şəkildə dərmanların satışı üçün marketplace yaratmaqda süni zəkadan istifadə edir.

Pokemon Go oyununun inanılmaz sürətdə məşhurlaşması 2017-ci ildə AR əsasında oyunların yaradılmasının nəyə qadir olduğunu sərgilədi. Təbii ki, bu texnologiyanın tətbiq sahəsi daha genişdir. The Next Web-in qiymətləndirməsinə əsasən AR istifadəçilər üçün daha faydalıdır nəinki VR (Virtual Reallıq). Belə ki, AR real dünyanın üzərinə məlumatların virtual laylarını əlavə etməyə imkan verir.

Aydındır ki, son zamanlar “Apple”, “Google” və “Amazon” kimi şirkətlərin bu cür məhsulları çox məşhurdur. Baxmayaraq ki, bu şirkətlərin məhsulları məşhur və tələb olunandılar, rəqəmsal texnologiyaların gündəlik həyata inteqrasiya olunması cəhətdən onların potensialları tam olaraq hələ sərgilənməyib.

Bu cür texnologiyanın ideyası rəqəmsal cəmiyyətdə uzun illər idiki gəzirdi. Lakin məhz 2017-ci ildə “ağıllı ev” ideyasının və onda mobil cihazların iştirakı yüksək dərəcədə qiymətləndirildi. Təbii ki, bu sahə “ağıllı ev” ideyası üçün maraqlı alətlərlə məhdudlaşmır. Onun əsas ideyası texnologiyaların gündəlik həyata inteqrasiya olunmasıdır.

Texnologiyaların inkişafı ilə birlikdə həmçinin onların boşluqları və hack olunma üsulları da inkişaf edir. Biznes qoşulmuş şəbəkədən istifadə etdiyi müddətcə kibertəhlükəsizlik üzrə tələblər həmişə aktual olaraq qalacaq. Artıq geridə qalmış 2017-ci ildə baş vermiş kiberhücumlar nəticəsində bu sahənin vacibliyi bir daha sübut olunmuşdu.