
Çin özünün yeni növ süni intellekt çiplərini yaratmağa cəhd edəcək
Elm & Texnologiya
12.09.2025
Emil
Çin hökumətinin baş məsləhətçisi, Tsinxua Universitetinin professoru Wei Shaojun Sinqapurda keçirilən forumda çıxış edərək bildirib ki, Asiya ölkələri, o cümlədən Çin, hazırda bütün dünyada süni intellekt platformalarının öyrədilməsi üçün istifadə olunan universal qrafik prosessorlardan asılılığı azaltmalıdırlar. Onun sözlərinə görə, Çinə NVIDIA texnologiyalarından asılı olmayan və öz arxitekturası əsasında qurulmuş süni intellekt çipləri lazımdır. Çin hökumətinin yüksək vəzifəli rəsmilərinə uzun illər məsləhət verən Wei etiraf edib ki, “təəssüf ki, biz Asiyada, o cümlədən Çin də daxil olmaqla, alqoritmlərin və böyük modellərin hazırlanmasında ABŞ-a bənzəyirik”. Onun sözlərinə görə, bu yolun davam etdirilməsi region üçün “ölümcül təhlükəli” ola bilər.

Wei əlavə edib ki, Çin oyunlar və sənaye qrafikası üçün yaradılmış arxitekturaya güvənmək əvəzinə, xüsusi olaraq böyük modellərin işlənməsi üçün nəzərdə tutulmuş yeni tip çipin yaradılmasına diqqət yetirməlidir. O həmçinin vurğulayıb ki, ABŞ-ın illərlə tətbiq etdiyi sanksiyalara baxmayaraq, Çin hələ də öz mikroçip istehsalı sənayesini fəal şəkildə inkişaf etdirir və bunun üçün kifayət qədər resurslara malikdir. Çin şirkətləri ABŞ tərəfindən tətbiq edilən ixrac məhdudiyyətlərinə görə NVIDIA süni intellekt sürətləndiricilərinin çatışmazlığı ilə üzləşiblər. Bu məhdudiyyətlər Çin şirkətlərinə ən qabaqcıl çipləri almağa imkan vermir. Çində çip istehsalı üzrə mövcud texnologiyalar isə hələlik NVIDIA-nın ən yaxşı həlləri ilə müqayisə oluna biləcək süni intellekt sürətləndiriciləri istehsal etməyə imkan vermir.

Bununla belə, bu ilin əvvəlində DeepSeek neyron şəbəkəsinin dünya səhnəsinə çıxışı göstərdi ki, Çin şirkətləri nisbətən zəif avadanlıq üzərində belə öz süni intellekt alqoritmlərini təkmilləşdirə bilirlər. İyulun sonunda Çin tənzimləyiciləri NVIDIA-nı Çin bazarı üçün nəzərdə tutulan H20 sürətləndiricilərində uzaqdan bloklama və izləmə funksiyalarının mövcudluğunda ittiham etdilər, nəticədə şirkət təmsilçiləri dəfələrlə bu ittihamları təkzib etməli oldular. Bu arada Çin KİV-ləri NVIDIA H20 sürətləndiricilərinin Çindəki tərtibatçılar üçün təhlükəsiz olmadığı tezisini təbliğ etməyə davam edir. Çin tərəfi idxalı əvəzləmə işlərini gücləndirir və iri Çin şəhərlərinin bələdiyyə hakimiyyətləri də bu işə qoşulub. Məsələn, Şanxayda 2027-ci ilə qədər bələdiyyə məlumat mərkəzlərində Çin sürətləndiricilərinin payının 70%-ə çatdırılması tələbi qoyulub, Pekində bu səviyyə 100%-ə qədər müəyyən edilib.
Paylaş