Google internetin işıq şüaları ilə hava üzərindən ötürülməsi texnologiyasını yaradıb

Elm & Texnologiya

03.03.2025

Emil

Alphabet holdinqinin (Google-un ana şirkəti) X bölməsi hava vasitəsilə naqilsiz internet yaymaq üçün inqilabi foton çipi üzərində işlədiyini açıqlayıb. İşıq körpülər (light bridges) bir-birindən 1 km məsafədə qurulur və 10 Gbit/s sürətində internet bağlantısı təmin edir. Əgər bu texnologiya uğur qazansa, fiberoptik naqilləri və hətta Starlink peyk internetini belə əvəz edə bilər. Bu layihə Taara adlanır və sanskrit dilində "ulduz" mənasını verir. Taara layihəsində istifadə edilən işıq siqnalı ötürücüsü əvvəlcə Google-un Loon layihəsi üçün hazırlanmışdı. Google Loon, az məskunlaşmış bölgələrdə internet yaymaq məqsədilə hündürlükdə uçan dirijabllardan ibarət bir şəbəkə yaratmağı nəzərdə tuturdu.

Lakin Google Loon layihəsi bağlandıqdan sonra, bu texnologiyalar Taara layihəsində tətbiq olunmağa başladı. Taara körpülərinin əsas ideyası onların fiberoptik kanallarına daha ucuz alternativ ola bilməsidir. "Fiberoptik bağlantı yüksək sürətli internet üçün qızıl standartdır, lakin çox vaxt çox bahalı, qeyri-praktik və ya coğrafi baxımdan əlçatmaz olur" - deyə Taara layihəsinin baş meneceri Mahesh Krishnaswamy bildirib. Bu həll fiberoptik xətləri çəkmək imkanı olmayan bölgələrə və sıx məskunlaşmış ərazilərdə yaşayan insanlara kömək edə bilər, çünki belə yerlərdə Starlink interneti daha az effektiv ola bilər.

Taara körpülərinin birinci nəsli təxminən 76 sm ölçüyə malik idi və çoxsaylı güzgülər və kalibrləmə avadanlıqlarını özündə birləşdirirdi. Bu "işıq siqnal ötürücüləri", 20 Gbit/s sürətində məlumat ötürmək qabiliyyətinə malik idi və 20 km məsafəyə qədər çalışa bilirdi. Yeni həll isə minimalizmin zirvəsidir. İndi Taara ötürücü cihazı bir dırnaq böyüklüyündədir - cəmi 13 mm. Sürət 10 Gbit/s-a qədər azaldılıb və 1 km məsafəni əhatə edir. Lakin bu məhdudiyyətlər, ölçülərin xeyli kiçildilməsi və istehsal xərclərinin əhəmiyyətli dərəcədə azalması ilə kompensasiya olunur. Bütün kalibrləmə sistemləri artıq çipin daxilinə tam inteqrasiya olunub. Bu yeni texnologiya telekommunikasiya sahəsində inqilab yaratmaq potensialına malikdir və naqilli bağlantılara daha effektiv alternativ ola bilər.

"Biz gələcəyi elə bir formada görürük ki, bağlantı nə naqillərlə məhdudlaşacaq, nə də yüksək qiymətlərlə" - deyə Krishnaswamy bildirib. Bununla yanaşı o, əlavə edib: "Sistemlərimizin ölçüsünü və mürəkkəbliyini kəskin şəkildə azaltmaqla, biz sonda bağlantı xərclərini əhəmiyyətli dərəcədə aşağı salmaq və sənayedə geniş yayılmış bir şəbəkə effekti yaratmaq istəyirik". Taara texnologiyası artıq real şəraitdə öz effektivliyini sübut edib. "İşıq körpüləri" dünyada fərqli yerlərdə uğurla istifadə olunur. Onlar Karib dənizi adalarında qırılmış naqillərin yaratdıqları problemləri həll edir. Hindistanın bəzi şəhərlərində 5G dəstəyi olmayan ərazilərdə internet bağlantısını təmin edir. Daha bir çox fərqli infrastruktura inteqrasiya edilib. Taara-nın inkişafındakı növbəti addım yeni çip dizaynı üzərində çalışmaq olacaq. Şirkət ötürülmə məsafəsini və cihazın ötürmə gücünü artırmağı planlaşdırır. Bunun üçün minlərlə ötürücüyə malik daha güclü bir versiya hazırlanacaq.

Mənbə: Tomshardware

Paylaş

Bənzər xəbərlər