İnsan beyni düşünüldüyündən 10 dəfə daha çox məlumatı özündə saxlaya bilər
Elm & Texnologiya
06.06.2024
Emil
Uzun müddət ərzində hesab edilirdi ki, neyronlar arasında məlumatların ötürülməsini təmin edən sinapslar ölçü və güc baxımından məhduddurlar. Məhz buna görə də insan beyni məhdud yaddaş həcminə sahibdir. Son illərdə aaparılmış araşdırmalar bu fərziyyəyə şübhə ilə yanaşmağa imkan verdilər. Amerikalı alimlərin yeni araşdırmalarına əsasən isə insan beyni daha öncə düşünüldüyündən daha çox məlumatı özündə saxlaya bilər. Beynin yaddaş həcmi barəsində olan yeni nəticələr siçanlar misalında neyronlar arasındakı əlaqə gücünün qiymətləndirilməsinə dair yüksək dəqiqliyə sahib üsul vasitəsilə əldə edilib. Məlumdur ki, sinapslar yaddaş və öyrənmə bacarığının əsasını təşkil edirlər.
Belə ki, beyin hüceyrələri məhz sinapslar vasitəsilə bir-biriləri ilə əlaqə qururlar. Alimlər sinapsların nə dərəcədə gücləndiklərini və zəiflədiklərini müşahidə ediblər. Nəticədə məlum olub ki, onlar özlərində 10 dəfə daha çox məlumatı saxlaya bilirlər. Siçanların beyinlərinin hipokampus hissəsindəki sinapsların analizlərinə əsasən onlar özlərində 4.1 bit-dən 4.6 bit-ə qədər məlumatı saxlaya bilirlər. Neyrobioloqlar daha öncə də güman edirdilər ki, sinapslar 1 bit-dən daha çox məlumata sahib ola bilərlər. Aparılmış yeni araşdırma isə onların bu fərziyyələrini təsdiqləyir. İnsan beynində 100 trilyondan çox sinaps mövcuddur. Onlar neyronların aktivliklərindən asılı olaraq güclənir və ya zəifləyirlər. Bu hal sinaptik plastiklik adlanır. Qocalma prosesi və demensiya kimi xəstəliyin irəliləməsi fonunda sinapslar daha az plastikliyə sahib olurlar. Bu isə yaddaşa mənfi təsir göstərir.
Paylaş
Ən çox oxunanlar
Səudiyyə Ərəbistanının "The Line" layihəsi regiondakı iqlimi dəyişə bilər
