Robotlar Çinə bütün dünyanı böyük miqdarda ucuz məhsullarla təmin etməyə imkan verir

     Çin robot istehsalçıları yerli müəssisələrə daha çox məhsulu daha aşağı qiymətlərlə istehsal etmək imkanı verən əsas hərəkətverici qüvvəyə çevriliblər - nəticədə ölkə dünya ixracındakı payını, o cümlədən əmək tutumlu istehsal sahəsində artırıb. Çin zavodlarında hər il təxminən 280 000 sənaye robotu quraşdırılır - bu, dünya üzrə ümumi göstəricinin yarısına bərabərdir. Robototexnika sıxlığına görə Çin artıq Almaniyanı geridə qoyub və lider olan Cənubi Koreyaya yaxınlaşır. Bu robotların təxminən yarısı yerli şirkətlər tərəfindən istehsal olunur, məsələn Chengdu CRP Robot Technology daha ucuz qiymətlərlə xarici rəqiblərlə müqayisədə müştərilər qazanıb. Məsələn, Çin qaynaq robotları yapon istehsalından 40% daha ucuz başa gəlir. İqtisadçıların fikrincə, intensiv robotlaşma izah edir ki, niyə Çin tipik inkişaf trayektoriyası ilə getməyib, yəni əməkhaqları artdıqca aşağı səviyyəli istehsalların bağlanması baş verməyib.

     Əksinə, 2019-2023-cü illər arasında Çinin kiçik sənaye məhsulları, məsələn, süpürgə, mop və qələm kimi malların dünya ixracındakı payı 9% artaraq 52.3%-ə çatıb, ölkənin oyuncaqların dünya ixracındakı payı isə 54.3%-dən 56.9%-ə yüksəlib. Bununla yanaşı, dövlət statistikasına inansaq, Dongguan şəhərində orta statistik işçi ayda təxminən 5200 yuan (729$) qazanır, hindistanlı həmkarı isə cəmi 17 100 rupi (194$) alır. Bunu Siçuan əyalətindəki bir zavodun nümunəsi təsdiqləyir: burada robotlar üçtəkərli elektrik yük daşıyan arabalara şassi formalaşdıran polad detalların qaynaq işini görürlər. Bu nəqliyyat vasitələri 6000 yuan (840$) qiymətinə başa gəlir və Cənub-Şərqi Asiya, Afrika və ABŞ-a ixrac olunur.

     Zavoda sahib kiçik Shuangsheng New Energy Vehicle şirkətinin idarə müavini Song Ling belə deyib: “Hər robotla əmək xərclərimiz 2 dəfə azalır, məhsuldarlığımız isə artır. İstehsalı robotlaşdırmaqdan başqa seçimimiz yoxdur”. Son 3 ildə şirkət istehsal xəttinin təxminən yarısını avtomatlaşdırıb: əvvəlcə sınaq rejimində bir neçə yapon sənaye robotu işə salınıb, daha sonra isə onlarla Çin avadanlığı alınıb. Zavodda robotlar həm də mebel, fitnes trenajorları, velosiped istehsalı ilə məşğul olur və əmək haqqısı 15 000 yuan (2100$) tələb edə bilən qaynaqçılardan daha ucuz başa gəlir.

     Çin hakimiyyəti ümid edir ki, işçilər robotların texniki xidmət üzrə mütəxəssislərinə çevrilə biləcəklər. Əmək tutumlu sahələrdə ümumi məşğulluq azalır. 2011-2023-cü illər arasında bu sahələrin 12-də məşğulluq təxminən 26.5% azalıb. Robot istehsal edən Topstar şirkətinin vitse-prezidenti Jiang Xiangqian hesab edir ki, nə vaxtsa bu proses məntiqi sonluğa çatacaq - robotlar işçiləri tamamilə əvəz edəcəklər. Onun fikrincə, “bütün zəncirdə bizə bir nəfər insan da lazım olmayacaq”. Shaoxing Longkai Textile şirkəti işçiləri əvəz etmək və məhsuldarlığı artırmaq üçün bir neçə iri çap və tikiş maşını alıb - bu avadanlıq istehsal həcmini 2 dəfə artırmağa və rentabelliyi yüksəltməyə kömək edib. Şirkətin sahibi Jay Ye isə bildirib: “Hindistanda hələ də əl ilə tikirlər. Biz isə maşınlardan istifadə edirik”.