Süd Yolu ilə Andromedanın toqquşması yaxın 10 milyard il üçün təxirə düşə bilər

     Yeni və daha dəqiq modelləşdirmə göstərib ki, kainat bizi qonşu qalaktika olan Andromeda ilə toqquşmadan qoruya bilər. Alimlər Hubble və Gaia kosmik teleskoplarının ən son məlumatlarından istifadə edərək 1 milyon il addımlarla 100 mindən çox simulyasiya həyata keçiriblər. Yerli qalaktikalar qrupundakı cazibə obyektlərinin daha geniş miqyasda nəzərə alınması, qalaktikaların toqquşma ehtimalının 50% və daha aşağı ola biləcəyini ortaya qoyub. 1 əsrdən çoxdur ki, alimlər hesab edirdilər ki, bizim Süd Yolu qalaktikası qarşıdakı 5 milyard il ərzində başqa böyük spiral qalaktika olan Andromeda ilə toqquşacaq. Bu toqquşmanın nəticəsində orta kütləyə malik ellips formalı qalaktika yaranmalı idi.

     Bizim qalaktik evimizin Andromedaya yaxınlaşdığı hələ o dövrlərdə məlum idi ki, Andromeda yalnız dumanlıq hesab olunurdu, qalaktika yox. Finlandiyalı mütəxəssisin rəhbərliyi ilə aparılmış yeni tədqiqat göstərir ki, bu iki nəhəng qalaktikanın toqquşma ehtimalı, sanki pul atıldığında “gerb” və ya “yazı” gəlməsi kimidir - yəni 50-50-yə. Ən azı, bu nəticə 10 milyard illik perspektiv üçün aparılmış modelləşdirməyə əsaslanır. Alimlərin bildirdiklərinə görə, əvvəlki bütün hesablamalar yerli qalaktika qrupundakı digər qalaktikaları nəzərə almamışdı. Bu qrupda təxminən 100-ə yaxın və ya daha çox qalaktika var, lakin hesablamalar üçün onlardan yalnız ən böyük olanları - məsələn, Böyük və Kiçik Magellan Buludları və ya M33 qalaktikası kifayət edir.

     Bu qalaktikalar öz cazibə qüvvələri və “dinamik sürtünmə” adlanan təsir vasitəsilə Süd Yolu və Andromeda qalaktikalarının orbitlərini o qədər dəyişə bilərlər ki, toqquşma və sonrakı birləşmə baş verməyə bilər. Aparılan hesablamalar Süd Yolu ilə Andromeda dumanlığı arasında toqquşma və birləşmə proqnozlarında ciddi qeyri-müəyyənliklərin olduğunu göstərir. Ssenaridən asılı olaraq toqquşma riski çox geniş bir diapazonda dəyişir. Xüsusilə, modelə Böyük Magellan Buludunun Süd Yolunun orbitinə təsiri daxil edildikdə, birləşmə ehtimalı 50%-dən təxminən 33%-ə düşür. Eyni zamanda Böyük Magellan Buludu, Andromeda ilə yaxın təmasa girməzdən əvvəl Süd Yolu ilə birləşəcək. Kiçik Magellan Buludu isə bu iki qalaktikanın birləşmə ehtimalına demək olar ki, heç bir təsir göstərmir.

     Andromedanın peyk qalaktikası olan M33-ün hesablamalara daxil edilməsi, Andromeda Dumanlığının Süd Yoluna nisbətən eninə hərəkət sürətinin azalması ehtimalını göstərir. Bu isə bu iki obyektin birləşmə ehtimalını 50%-dən təxminən 66%-ə qədər artırır. Alimlər etiraf edirlər ki, hesablamalara bütün təsir amilləri tam şəkildə daxil edilməyib. Xüsusilə, qalaktikalara qaranlıq materiyanın təsiri kifayət qədər nəzərə alınmayıb və qalaktikaların orbitlərinə aid bəzi parametrlər ideallaşdırılıb. Hazırkı mərhələdə Süd Yolu və Andromedanın nə vaxtsa birləşib-birləşməyəcəyi o qədər də vacib deyil. Əsas nəticə ondan ibarətdir ki, bizim yaxın qalaktik ətrafımızda belə qalaktik orbitləri və hadisələri dəqiq müəyyən etməkdə hələ də böyük qeyri-müəyyənlik qalır. Ümumi mənzərə alimlərə aydındır, lakin təfərrüatlar hələ də qaranlıq qalır.